XIAO TIME, 18 July 2013: FALL OF THE BASTILLE: ANG PRANSIYA AT ANG PILIPINAS
by xiaochua
Text of the broadcast of the news segment Xiao Time, the three-minute history documentaries at News@1 of PTV 4, simulcast over Radyo ng Bayan DZRB 738 khz AM:
18 July 2013, Thursday: http://www.youtube.com/watch?v=RswpIjJxfT4
Makasaysayang araw po, it’s Xiaotime! Philippine Historical Association, Bonifacio @ 150 Conference, Puerto Princesa, Palawan, August 22-24. Para sa karagdagang impormasyon bisitahin ang pha1955.blogspot.com. Si Andres Bonifacio, bagama’t isang bodegero noon sa isang Alemang kumpanya sa Maynila, ang Fressel and Company, ay mahilig magbasa ng mga aklat sa wikang Espanyol sa kanyang libreng oras. Sinasabing ilan sa kanyang mga binasa ay ang Les Misérables ni Victor Hugo, mga nobela ni Alexandre Dumas, at ang kasaysayan ng Himagsikang Pranses.
Bagama’t kailangang sabihin na bagama’t sa bayan kumuha ng mga ideya si Bonifacio para sa itatatag na Katipunan, sa mga banyagang aklat maaaring kumuha siya ng inspirasyon na kayang mangyari ang kanyang mga inaadhika. Dahil sa pagbabasa, nahiraya ni Bonifacio sa kanyang isipan na maari palang tayo ang maging hari sa bayang ito. Isang weirdong kaisipan noong panahon na iyon. Kaya itinatag niya ang Katipunan. Nabasa ni Bonifacio na dati, naniniwala ang mga tao sa Europa na ang paghahari ng isang dinastiya ay kaloob ng Diyos—Divine Right. Kaya naman, marami sa mga hari na ito ang namuhay na marangya sa kabila ng paghihirap ng tao.
Ngunit pinatunayan ng mga Pranses 224 years ago, July 14, 1789, na maaari palang makalaya sila sa ganitong sistema. Sa umagang yaon, ang mapaniil na kulungang Bastille, ang sentro at simbolo ng kapangyarihan ng hari sa kalagitnaan ng Paris ay kanilang pinabagsak. Ito ang isa sa unang mga kaganapan na nagpaalab ng Himagsikang Pranses kung saan isinagaw ng mamamayan ng Pransiya—Liberté, Egalité, Fraternité! Kalayaan, Pagkakapantay-pantay, Kapatiran. Mga salitang ipinaburda din ni Emilio Aguinaldo sa isa sa mga unang kopya ng bandila ng Pilipinas noong rebolusyon.
Matapos ang People Power Revolution na ang naging inspirasyon ay si Pangulong Cory Aquino, inanyayahan ang ating pangulo ni Pangulong Francois Mitterand ng Pransiya na maging tanging pinunong bisita ng estado o state visitor sa ika-200 taon ng Himagsikang Pranses noong July 1989. Isang malaking karangalan para sa ating bansa. Katibayan ng malagkit na ugnayan ng Pilipinas at Pransiya.
Kamakailan lamang, noong May 29, 2013, dahil sa kanyang pagtulong sa ilang mga maralitang kabataan sa lansangan na makatuntong sa Pransiya at magkaroon ng panibagong pananaw sa buhay, ginawaran ng International Order of the Knights of Rizal sa pangunguna ni Supreme Commander Reghis Romero, II, ang kabiyak ng Primer Ministro ng Pransiya na si Madamme Brigette Ayrault ng medlyang Rizal Women of Malolos, ang unang pagkakataon na ibinigay ito sa isang natatanging babaeng Europeo. Malugod na tinanggap ang aking mga brother knights tinaggap ng Primer Ministro Jean-Marc Ayrault sa tahanan ng mga Primer Ministro sa Hotel Matignon. Nakakatuwa sapagkat sinamahan talaga sila ng mag-asawang Ayrault hanggang sila na mismo ang magpaalam sa mag-asawa na sila ay aalis na. Ganun katindi ang pagpapahalaga sa Pilipinas ng pamahalaan doon.
Isinabay na rin nila sa paglalakbay na iyon ang pagbisita sa mga hotel, apartment, klinika na napuntahan ni Jose Rizal sa Paris kasama na ang tahanan nina Juan Luna kung saan binuo nilang magkakaibigan ang hiraya para sa isang mas malayang bansa tulad ng Pransiya. Vive Le France! Mabuhay ang Pilipinas! Ako po si Xiao Chua para sa Telebisyon ng Bayan and that was Xiao Time.
(Pook Amorsolo, UP Diliman, 6 July 2013)