IT'S XIAOTIME!

Naglilingkod sa Diyos at sa Bayan sa pagtuturo ng Kasaysayan

Tag: cory

XIAO TIME, 6 August 2013: NANG ILIBING SI TITA CORY

Text of the broadcast of the news segment Xiao Time, the three-minute history documentaries at News@1 of PTV 4, simulcast over Radyo ng Bayan DZRB 738 khz AM:

Xiao Chua at Gobernador Ed Panlilio sa Luneta noong funeral march para kay Cory Aquino, 5 Agosto 2009.

Xiao Chua at Gobernador Ed Panlilio sa Luneta noong funeral march para kay Cory Aquino, 5 Agosto 2009.

6 August 2013, Tuesday:  http://www.youtube.com/watch?v=J-UIC6jUl8k

Makasaysayang araw po, it’s Xiaotime!  Apat na taon na ang nakalilipas, August 5, 2009, humimlay sa pagmamahal ng kanyang pamilya at mga kababayan ang unang inang pangulo ng Pilipinas, si Corazon Sumulong Cojuangco Aquino sa kanyang huling hantungan, 8:35 ng gabi, sa Manila Memorial Park.  Muling nakatabi ang kaisa-isang lalaking kanyang minahal, si Ninoy.

Hindi nagpapigil ang mga tao sa barikada sa Manila Memorial Park sa Sucat, gusto nila ihatid si Tita Cory hanggang sa huling sandali.  Mula sa Cory Magic:  Her People's Stories.

Hindi nagpapigil ang mga tao sa barikada sa Manila Memorial Park sa Sucat, gusto nila ihatid si Tita Cory hanggang sa huling sandali. Mula sa Cory Magic: Her People’s Stories.

Sina Viel, Kris, Pinky at Ballsy, mga anak na babae ni Tita Cory, habang namamaalam sa kanya.  Mula sa Cory Magic:  Her People's Stories.

Sina Viel, Kris, Pinky at Ballsy, mga anak na babae ni Tita Cory, habang namamaalam sa kanya. Mula sa Cory Magic: Her People’s Stories.

Si Noynoy habang humahalik sa kabaong ng kanyang ina sa huling pagkakataon.  Mula sa Cory Magic:  Her People's Stories.

Si Noynoy habang humahalik sa kabaong ng kanyang ina sa huling pagkakataon. Mula sa Cory Magic: Her People’s Stories.

Ang mga apo ni Tota Cory habang nagluluksa.  Mula sa Cory Magic:  Her People's Stories.

Ang mga apo ni Tota Cory habang nagluluksa. Mula sa Cory Magic: Her People’s Stories.

Si Boy Abunda sa likuran ng mga matitikas na mga heneral.  Mula sa Cory Magic:  Her People's Stories.

Si Boy Abunda sa likuran ng mga matitikas na mga heneral. Mula sa Cory Magic: Her People’s Stories.

Magkasama na sa kanilang puntod sa Manila Memorial Park sina Ninoy at Cory.

Magkasama na sa kanilang puntod sa Manila Memorial Park sina Ninoy at Cory.  Mula sa Paalam, Cory.

Noong umagang iyon, sa labas ng Katedral ng Maynila kung saan nagaganap ang huling misa para sa kanya, sa kabila ng ulan at kaunting baha, naroon ang bayan, ang mga usisero na gusto makakita ng artista tulad ni Piolo, ang mga nabigyan ng trabaho sa pagkamatay ng “Ina ng Bayan,” nagbebenta ng samu’t saring mga pins at t-shirt, ngunit mas marami ang naroon upang ipakita, hindi artista ang kanilang ipinunta doon kundi ang Tita Cory.  Alam ng bayan kung bakit sila nandoon.

Naroon kahit naulan.  Mula sa Cory Magic:  Her People's Stories.

Naroon kahit naulan. Mula sa Cory Magic: Her People’s Stories.

Ang mga nabigyan ni Tita Cory ng hanapbuhay noong araw na iyon.  Mula sa Cory Magic:  Her People's Stories.

Ang mga nabigyan ni Tita Cory ng hanapbuhay noong araw na iyon. Mula sa Cory Magic: Her People’s Stories.

Ina at anak na nagdadalamhati.  Mula sa Cory Magic:  Her People's Stories.

Ina at anak na nagdadalamhati. Mula sa Cory Magic: Her People’s Stories.

Ang mga batang sumisigaw ng Coree! Coree!  Kuha ni Christian Lucas Sangoyo.

Ang mga batang sumisigaw ng Coree! Coree! Kuha ni Christian Lucas Sangoyo.

Si Kerby Alvarez at ako habang nasa baha.  Mula sa Koleksyon ng Sinupan ng Aklatang Xiao Chua.

Si Kerby Alvarez at ako habang nasa baha. Mula sa Koleksyon ng Sinupan ng Aklatang Xiao Chua.

Sa wakas, narinig ng mga nasa labas ang pasasalamat ng anak niyang si Kris sa madla, hiniram pa ang mga kataga ng kanyang ama, “The Filipinos are worth it….  Paano po ba kami makakapagpasalamat sa inyong lahat sa effort ninyong pumila sa gitna ng matinding init at malakas na pagbuhos ng ulan para po masulyapan ang mommy namin, magbigay respeto at maipagdasal siya sa huling pagkakataon?”  Idinagdag pa niya na “Noy, ikaw at ako ang nasa posisyon para ipagpatuloy ang lahat ng kanilang nasimulan.”  Nagpalakpakan ang mga tao.  Sino ba ang mag-aakala na walang isang taon ang lilipas, si Noy, si Benigno Simeon Aquino, III, ay pangulo na ng bansang Pilipinas.

SI Kris Aquino habang ibinibigay ang kanyang eulogy para sa ina.  Mula sa Cory Magic:  Her People's Stories.

SI Kris Aquino habang ibinibigay ang kanyang eulogy para sa ina. Mula sa Cory Magic: Her People’s Stories.

Si Noynoy sa gitna ng pagmamahal at simpatiya ng kanyang bayan.  Mula sa Cory Magic:  Her People's Stories.

Si Noynoy sa gitna ng pagmamahal at simpatiya ng kanyang bayan. Mula sa Cory Magic: Her People’s Stories.

Sinabayan ng bayan sa labas ng katedral si Lea Salonga sa pag-awit ng “Bayan Ko,” bumuhos ang mga luha.  Dumating ang mga pulis at kinordonan ang kalsada.  Motorcade ang binalak ng pamilya, at sa loob ng sementeryo mas pribado ang paglilibing.  Ngunit hindi inasahan ang mga pangyayari, hindi inalintana ng mga tao ang mga pulis, binaklas ng bayan ang mga harang sa plaza, gustong ihatid ng libo-libong tao ang dating pangulo.  Ang itinakdang dalawang oras lamang na biyahe ay naging siyam na oras.

Bumuhos ang mga luha.  Mula sa Cory Magic:  Her People's Stories.

Bumuhos ang mga luha. Mula sa Cory Magic: Her People’s Stories.

Ang karo ni Tita Cory habang inilalagay sa trak na magdadala nito sa kanyang huling hantungan.  Mula sa Cory Magic:  Her People's Stories.

Ang karo ni Tita Cory habang inilalagay sa trak na magdadala nito sa kanyang huling hantungan. Mula sa Cory Magic: Her People’s Stories.

Ang bayan habang nagpupugay kay Cory sa pamamagitan ng Laban sign.

Ang bayan habang nagpupugay kay Cory sa pamamagitan ng Laban sign.

Lumabas sila para kay Cory.  Mula sa Cory Magic:  Her People's Stories.

Lumabas sila para kay Cory. Mula sa Cory Magic: Her People’s Stories.

Naulit ang People Power.  Mula sa Cory Magic:  Her People's Stories.

Naulit ang People Power. Mula sa Cory Magic: Her People’s Stories.

Mamang may dalang napakagandang larawan ni Tita Cory.

Mamang may dalang napakagandang larawan ni Tita Cory.

Ang larawan na iyon sa gitna ng mga tao.

Ang larawan na iyon sa gitna ng mga tao.

Si Kerby nang baklasin ng mga tao ang barikada.  Mula sa Koleksyon ng Sinupan ng Aklatang Xiao Chua.

Si Kerby nang baklasin ng mga tao ang barikada. Mula sa Koleksyon ng Sinupan ng Aklatang Xiao Chua.

Ang simula ng kalbaryo at kagitingan ng apat na honor guard na nagbantay sa kabaong ng walang galawan.  Sa kanilang pagtayo, binigyan nila ng malaking karangalan, hindi lamang ang kanilang dating commander-in-chief, kundi ang kanila ring mga uniporme.  Mula sa pinoyweekly.org.

Ang simula ng kalbaryo at kagitingan ng apat na honor guard na nagbantay sa kabaong ng walang galawan. Sa kanilang pagtayo, binigyan nila ng malaking karangalan, hindi lamang ang kanilang dating commander-in-chief, kundi ang kanila ring mga uniporme. Mula sa pinoyweekly.org.

Si Xiao Chua kasama ang mga honor guard mula sa iba't ibang mga sangay ng Sandatahang Lakas at ng pulisya na nagbigay parangal sa Pangulong Cory, kabilang na sina Navy Petty Officer 2 Edgardo Rodriguez, Army Pfc. Antonio Cadiente, Airman 2nd Class Gener Laguindan, at Police Officer 1 Danilo Malab, Jr. Mula sa Koleksyon ng Sinupan ng Aklatang Xiao Chua.

Si Xiao Chua kasama ang mga honor guard mula sa iba’t ibang mga sangay ng Sandatahang Lakas at ng pulisya na nagbigay parangal sa Pangulong Cory, kabilang na sina Navy Petty Officer 2 Edgardo Rodriguez, Army Pfc. Antonio Cadiente, Airman 2nd Class Gener Laguindan, at Police Officer 1 Danilo Malab, Jr. Mula sa Koleksyon ng Sinupan ng Aklatang Xiao Chua.

Naroon ako at nasaksihan ko sa mga mata ko at naramdaman ng puso ko ang dati ay nababasa ko lang sa mga libro, ang dalawang milyong magkakapatid na naghatid kay Ninoy sa kanyang huling hantungan noong 1983, ang dalawang milyon sa EDSA noong 1986, ang hindi magkakakilala ay nagbabatian ng Laban sign at nangngingitian.

Xiao Chua at Gobernador Ed Panlilio sa Luneta noong funeral march para kay Cory Aquino, 5 Agosto 2009.

Xiao Chua at Gobernador Ed Panlilio sa Luneta noong funeral march para kay Cory Aquino, 5 Agosto 2009.

Si Xiao Chua habang kinakapanayam ng RPN-9 sa Luneta noong libing ni Tita Cory, sinasabi niya 1983 ULIT!  Mula sa RPN-9.

Si Xiao Chua habang kinakapanayam ng RPN-9 sa Luneta noong libing ni Tita Cory, sinasabi niya 1983 ULIT! Mula sa RPN-9.

Sina Xiao Chua (may hawak na dyaryo sa may kaliwa) kasama sina Ayshia Kunting at Kerby Alvarez ng UP Lipunang Pangkasaysayan noong libing ni Pangulong Cory Aquino, 5 Agosto 2009 (Sa kagandahang loob ng Studio 23)

Sina Xiao Chua (may hawak na dyaryo sa may kaliwa) kasama si Kerby Alvarez ng UP Lipunang Pangkasaysayan noong libing ni Pangulong Cory Aquino, 5 Agosto 2009 (Sa kagandahang loob ng Studio 23)

Cory Aquino Funeral, August 5, 2009.

Cory Aquino Funeral, August 5, 2009.

Ninoy Aquino Funeral, August 31, 1983.

Ninoy Aquino Funeral, August 31, 1983.

Cory Aquino Funeral, August 5, 2009.

Cory Aquino Funeral, August 5, 2009.

Ninoy Aquino Funeral, August 31, 1983.

Ninoy Aquino Funeral, August 31, 1983.

Cory Aquino Funeral at the Luneta, August 5, 2009.

Cory Aquino Funeral at the Luneta, August 5, 2009.

Ninoy Aquino Funeral sa Luneta, August 31, 1983.

Ninoy Aquino Funeral sa Luneta, August 31, 1983.

Ang mga tao ay nagbabatian ng Laban Sign.  Mula sa Cory Magic:  Her People's Stories.

Ang mga tao ay nagbabatian ng Laban Sign. Mula sa Cory Magic: Her People’s Stories.

Isang batang nagla-Laban sign.  Kuha ni Julia Sombilon.

Isang batang nagla-Laban sign. Kuha ni Julia Sombilon.

Isang mamang nagla-Laban sign.  Kuha ni Camille Eva Marie Conde.

Isang mamang nagla-Laban sign.

Mga hindi mo kakilala babatiin ka ng Laban sign.  Kuha ni Xiao Chua.

Mga hindi mo kakilala babatiin ka ng Laban sign. Kuha ni Xiao Chua.

Mga hindi mo kakilala babatiin ka ng Laban sign.  Kuha ni Xiao Chua.

Mga hindi mo kakilala babatiin ka ng Laban sign. Kuha ni Xiao Chua.

Ang kokyot ng mga bata na ni hindi pa ipinapanganak noong presidente pa si Cory, na sumisigaw ng “Coree!  Coree!”  Nakararanas sila noon ng isang kakaibang leksyon sa kasaysayan.  Kung hindi minamahal ng bayan si Cory, hindi sila lalakad ng mahaba, magpapaulan, magluluksa ngunit nagpipiyesta rin ng sama-sama.  Ito pala yung pakiramdam na naramdaman ni Jim Paredes nang isatitik niya sa awitin, “Kay sarap palang maging Pilipino!”

Mga batang nakikiramay.  Kuha ni Christian Lucas Sangoyo.

Mga batang nakikiramay. Kuha ni Christian Lucas Sangoyo.

Mga magulang nagbibigay ng isang history lesson sa kanilang mga anak.  Mula sa Cory Magic:  Her People's Stories.

Mga magulang nagbibigay ng isang history lesson sa kanilang mga anak. Mula sa Cory Magic: Her People’s Stories.

Isang mukha ng pakiisa at pakikiramay.  Kuha ni Christian Lucas Sangoyo.

Isang mukha ng pakiisa at pakikiramay. Kuha ni Christian Lucas Sangoyo.

Kaysarap palang maging Pilipino.  Mula sa Cory Magic:  Her People's Stories.

Kaysarap palang maging Pilipino. Mula sa Cory Magic: Her People’s Stories.

Paaano mo sasabihing hindi minahal ng bayan?  Mula sa Cory Magic:  Her People's Stories.

Paaano mo sasabihing hindi minahal ng bayan? Mula sa Cory Magic: Her People’s Stories.

Inuulit ang kasaysayan.

Inuulit ang kasaysayan.

Si Cory sa gitna ng pagmamahal ng bayan.  Mula sa Cory Magic:  Her People's Stories.

Si Cory sa gitna ng pagmamahal ng bayan. Mula sa Cory Magic: Her People’s Stories.

Ang bayan at si Tita Cory.  Mula sa thecouchpotato.info.

Ang bayan at si Tita Cory. Mula sa thecouchpotato.info.

Ang pakikiramay ng bayan.

Ang pakikiramay ng bayan.

Si Tita Cory na nakabalot ng bandilang Pilipino.

Si Tita Cory na nakabalot ng bandilang Pilipino.

Naluha ako.  Lagi kong iniisip na ang Pilipino ay walang pakialam sa bansa.  Ngunit mali ako.  At tama pala si Ninoy at Cory sa kanilang pagtitiwala sa bayan.  Sa araw na iyon, inilabas muli ni Tita Cory ang pinamahusay sa mga Pilipino—kapatiran, kabutihang loob at pagmamahal sa bayan.  Ako po si Xiao Chua para sa Telebisyon ng Bayan and that was Xiao Time.

(Pook Amorsolo, UP Diliman, 27 July 2013)

XIAO TIME, 1 August 2013: NANG PUMANAW SI TITA CORY

Text of the broadcast of the news segment Xiao Time, the three-minute history documentaries at News@1 of PTV 4, simulcast over Radyo ng Bayan DZRB 738 khz AM:

Ang Pangulong Cory sa paligid ng pagmamahal ng kanyang mga kababayan sa La Salle Greenhills.

Ang Pangulong Cory sa paligid ng pagmamahal ng kanyang mga kababayan sa La Salle Greenhills.

1 August 2013, Thursday:  http://www.youtube.com/watch?v=psBQUQmE6Ao

Makasaysayang araw po, it’s Xiaotime!  Apat na taon na ang nakalilipas, July 24, 2009.  Nilisan na tayo ni Tita Cory!  Ito ang maling balita na natanggap ko. Marami ang umiyak.  Mali pala ang balita, pero may nasilip akong bagong pag-asa sa ilang araw nang sama-samang pananalangin para sa kalusugan ng Dating Pangulong Cory Aquino.

Tita Cory Aquino.  Mula sa ABS-CBN Publishing, Inc.

Tita Cory Aquino. Mula sa ABS-CBN Publishing, Inc.

Ang dyaryo ng araw noong magkaroon ng maling balita sa hapon na patay na si Tita Cory.  Nasa gitna ng pananalangin para sa kalusugan ng bayan ang mga tao.  Mula sa Sinupan ng Aklatang Xiao Chua.

Ang dyaryo ng araw noong magkaroon ng maling balita sa hapon na patay na si Tita Cory. Nasa gitna ng pananalangin para sa kalusugan ng bayan ang mga tao. Mula sa Sinupan ng Aklatang Xiao Chua.

Noong hapon na iyon, nakasakay ako ng taxi sa Vito Cruz nang makakita ako ng isang padyak na may malalaking dilaw na ribbon.  Naiyak ako.  Hindi pa pala nakakalimot ang mga tao.  Makalipas ang ilang araw, August 1, sa ganap na 5:48 ng umaga, ang aking kaibigan na si Ayshia ay ginising ako sa telepono ng isang masamang balita—Nilisan na tayo ng tuluyan ni Tita Cory sa oras na 3:18 ng umaga.  Nakapaligid ang kanyang pamilyang nagdadasal ng rosaryo, katatapos pa lamang ng ikalimang misteryo ng Hapis.

Ang anak ni Tita Cory na si Benigno Simeon "Noynoy" Aquino, III ang siyang nagkumpirma ng balita na wala na si Tita Cory.

Ang anak ni Tita Cory na si Benigno Simeon “Noynoy” Aquino, III ang siyang nagkumpirma ng balita na wala na si Tita Cory.

Ang masamang balita.  Mula sa Cory Magic:  Her People's Stories.

Ang masamang balita. Mula sa Cory Magic: Her People’s Stories.

Nasa Tarlac ako noon, ngunit tulad sa Maynila makulimlim at panaka-naka ang ulan, maging ang langit ay nagluluksa sa kanyang pagkawala.  Noong hapon na iyon, dinala ang mga labi ni Tita Cory sa St Benilde Gymnasium sa La Salle Greenhills.

Natakpan ang Bundok Arayat ng ulap isang ara matapos mamatay ni Tita Cory.  Kuha ni Xiao Chua.

Natakpan ang Bundok Arayat ng ulap isang araw matapos mamatay ni Tita Cory. Kuha ni Xiao Chua.

Si Cory, kasama si Jun Lozada at Sister Mary John Mananzan sa Baclaran sa panahon ng mga protesta laban lay Pangulong Gloria Arroyo.

Si Cory, kasama si Jun Lozada at Sister Mary John Mananzan sa Baclaran sa panahon ng mga protesta laban lay Pangulong Gloria Arroyo.

Ayon kay Sister Mary John Mananzan, sa mga huling text sa kanya ni Tita Cory tila ipinapahiwatig niya na sa kanyang pakiramdam, hindi na siya naaalala ng mga tao.  Matapos na matagumpay na tumulong sa pagpapatawag ng dalawang EDSA, sa mga huling taon ng kanyang buhay, marami sa kanyang mga kababayan ang tila hindi na siya pinakikinggan.  Tila bingi at bulag na sila sa korupsyon, wala na silang pakialam.

Si Cory habang pinangungunahan ang mga protesta na nagbunsod ng Himagsikang People Power sa EDSA.

Si Cory habang pinangungunahan ang mga protesta na nagbunsod ng Himagsikang People Power sa EDSA.

Si Tita Cory na nagrorosaryo sa gitna ng napakaraming sundalo, Marines Stand-off, February 26, 2006.

Si Tita Cory na nagrorosaryo sa gitna ng napakaraming sundalo, Marines Stand-off, February 26, 2006.

Si Tita Cory habang pinagmamalaki ang aklat ng kanyang apong si Jiggy Cruz ukol kay Ninoy Aquino sa isa sa kanyang mga huling public appearance sa DLSU Manila, 2009.

Si Tita Cory habang pinagmamalaki ang aklat ng kanyang apong si Jiggy Cruz ukol kay Ninoy Aquino sa isa sa kanyang mga huling public appearance sa DLSU Manila, 2009.

Ang kanyang paghihirap sa sakit na kanser ay inalay niya sa Panginoon para sa kanyang bayan.  Kung nakita lamang niya ang dami nang tao na naghihintay para pumila at makita siya sa huling pagkakataon, malalaman niyang hindi nasayang ang kanyang paghihirap.  Nang dumating ang kabaong , sumaludo ng ilang saglit ang mga sundalo, biglang umulan.  Nang matapos ang pagsaludo, tumigil din ito.

Ang mga naghihintay sa pagdting ng labi ng dating pangulo upang masilayan siya.  Mula sa Cory Magic:  Her People's Stories.

Ang mga naghihintay sa pagdting ng labi ng dating pangulo upang masilayan siya. Mula sa Cory Magic: Her People’s Stories.

Nang sumaludo ang mga sundalo, bigla na lamang umulan.  Sa pagbaba ng kanilang kamay, tumigil ang ulan.  Mula sa Philippine Graphic.

Nang sumaludo ang mga sundalo, bigla na lamang umulan. Sa pagbaba ng kanilang kamay, tumigil ang ulan. Mula sa Philippine Graphic.

Isang aleng lubos na nalumbay sa pagkamatay ng pangulo.  Mula sa Cory Magic:  Her People's Stories.

Isang aleng lubos na nalumbay sa pagkamatay ng pangulo. Mula sa Cory Magic: Her People’s Stories.

Sina Borther Armin Luistro at Brother Bernie Oca ng Christian Brothers ng De La Salle na nagpahiram ng kanilang gymnasium para kay Tita Cory.  Mula sa Paalam Cory.

Sina Borther Armin Luistro at Brother Bernie Oca ng Christian Brothers ng De La Salle na nagpahiram ng kanilang gymnasium para kay Tita Cory. Mula sa Paalam Cory.

Matapos tatlong araw, nang ilipat ang kanyang mga labi mula sa LSGH patungong Katedral ng Maynila, tila naulit ang kasaysayan.  Dumagsa ang mga tao.  Muling nanariwa sa kanilang alaala ang tagumpay ng EDSA, sa mismong kalsada kung saan ito naganap, Ortigas cor. EDSA.  Gayundin, tila bumalik ang mga confetti revolts laban sa diktadura sa kahabaan ng Ayala Avenue nang dumaan siya doon at tila nagkasama sila muli ng asawang si Ninoy nang ipagtagpo ang kanyang mga labi at ang monumento ng asawa.

Naulit ang kasaysayan.

Naulit ang kasaysayan.

Hindi man naabutan ang EDSA, ang mga kabataan ay nakiramay/nakiusyoso din.  Mula sa Doon Po Sa Amin.

Hindi man naabutan ang EDSA, ang mga kabataan ay nakiramay/nakiusyoso din. Mula sa Doon Po Sa Amin.

Ang pagdaan ng mga labi ni Tita Cory sa harapan ng POEA sa Ortogas cor EDSA kung saan siya nagpakita noong Himagsikang People Power sa EDSA noong 1986.  Mula sa Cory Magic:  Her People's Stories.

Ang pagdaan ng mga labi ni Tita Cory sa harapan ng POEA sa Ortogas cor EDSA kung saan siya nagpakita noong Himagsikang People Power sa EDSA noong 1986. Mula sa Cory Magic: Her People’s Stories.

Nang magkasama ang monumento ni Ninoy at ng kabaong ng kanyang kabiyak.  Pareho na silang iniluklok ng bayan na mga bayani.  Mula sa Cory Magic:  Her People's Stories.

Nang magkasama ang monumento ni Ninoy at ng kabaong ng kanyang kabiyak. Pareho na silang iniluklok ng bayan na mga bayani. Mula sa Cory Magic: Her People’s Stories.

Sa Katedral, kahit na kung minsan ay siyam na oras na pumila ang mga tao, dinagsa pa rin ang burol.  Si Tita Cory, bagama’t hindi perpekto at mayroon ding mga kontradiksyon sa kanyang kasaysayan, tulad din naman natin, ay niyakap natin dahil sumimbolo siya sa adhikain nating malinis na pamumuno.  Hindi lang tayo nagpugay sa kanya.  Nagbigay tayo ng mensahe sa mga nakaupo sa ating pamahalaan noon na pagod na tayo sa pamunuang walang malasakit sa bayan.

Ang haba ng pila mula sa Pamatasan ng Lungsod ng Maynila hanggang sa Katedral ng Maynila, ang dome nito ay makikita pa rin sa larawan, maliit na nga lang.  Mula sa Wikipedia.

Ang haba ng pila mula sa Pamatasan ng Lungsod ng Maynila hanggang sa Katedral ng Maynila, ang dome nito ay makikita pa rin sa larawan, maliit na nga lang. Mula sa Wikipedia.

Ang pagpila ng mga tao sa mga kalye ng lumang lungsod ng Maynila--Intramuros para kay Cory.

Ang pagpila ng mga tao sa mga kalye ng lumang lungsod ng Maynila–Intramuros para kay Cory.

Sina McRhonald Banderlipe at Tina Langit habang nagbibigay ng pagkain sa mga matagal na pumila upang makita si Tita Cory.  Mula sa Cory Magic:  Her People's Stories.

Sina McRhonald Banderlipe at Tina Langit habang nagbibigay ng pagkain sa mga matagal na pumila upang makita si Tita Cory. Mula sa Cory Magic: Her People’s Stories.

Si Noynoy Aquino habang inasasalamatan ang mga pumipila.  Mula sa Cory Magic:  Her People's Stories.

Si Noynoy Aquino habang inasasalamatan ang mga pumipila. Mula sa Cory Magic: Her People’s Stories.

Kung nakita lang ito ni Tita Cory, lalo niyang mapapatunayan ang lagi niyang sinasabi, “Nagpapasalamat ako sa inyong lahat, lalo na sa Panginoong Diyos, at ikinararangal ko na ginawa niya akong Pilipino na katulad niyo.”  Ako po si Xiao Chua para sa Telebisyon ng Bayan and that was Xiao Time.

(People’s Television Network, 25 July 2013)

Maria Corazon Sumulong Cojuangco Aquino (January 25, 1933 – August 1, 2009)

Maria Corazon Sumulong Cojuangco Aquino (January 25, 1933 – August 1, 2009)

XIAO TIME, 17 April 2013: ANG PAG-ARESTO KAY NENE PIMENTEL

Broadcast of the news segment Xiao Time, the three-minute history documentaries at News@1 and News@6 of PTV 4, simulcast over Radyo ng Bayan DZRB 738 khz AM:

Ang ikatlong pag-aresto kay Mayor Nene Pimentel.  May susunod pa.  Liban sa banggitin, lahat ng larawan sa blog na ito ay nanggaling sa aklat ni Sen. Nene na Martial Law in the Philippines:  My Story.

Ang ikatlong pag-aresto kay Mayor Nene Pimentel. May susunod pa. Liban sa banggitin, lahat ng larawan sa blog na ito ay nanggaling sa aklat ni Sen. Nene na Martial Law in the Philippines: My Story.

17 April 2013, Wednesday:  http://www.youtube.com/watch?v=K85L7mTHgss

Makasaysayang araw po, it’s Xiaotime!  30 years ago ngayong araw, April 17, 1983, ikatlong beses na inaresto si Mayor Aquilino “Nene” Pimentel ng Administrasyong Marcos.  Isang oposisyunistang pulitiko mula sa Cagayan de Oro City at nagtatag ng oposisyunistang Partido Demokratiko Pilipino o PDP noong 1982, mukhang nainis ang pangulo sa kanyang tapang.

Si Nene sa telebisyong Amerikano

Si Nene sa telebisyong Amerikano

Unang Pambansang Kumbensyon ng PDP sa Cagayan de Oro, 1983.

Unang Pambansang Kumbensyon ng PDP sa Cagayan de Oro, 1983.

Si Nene Pimentel yakap si Sen. Lorenzo Tanda habang nakamasid si Antonio Cuenco.

Si Nene Pimentel yakap si Sen. Lorenzo Tanda habang nakamasid si Antonio Cuenco.

Sinulatan mismo ni Pangulong Marcos si Defense Minister Juan Ponce Enrile na arestuhin si Pimentel batay sa Proklamasyon Bilang 2045.  Inakusahan si Pimentel na sinusuportahan ang mga rebeldeng komunista.  Kakatwa lamang sapagkat nang siya ay arestuhin, may kasama ang mga umaaresto sa kanya na isang Hukom mula sa Bukidnon.  Kaloka.  Agad siyang inilipad upang madetine sa Camp Sotero Cabahug sa Cebu.  Nanghiram pa ng unan, kumot at kulambo kay Tony Cuenco.

Kasama si Nanay Juling Ouano (kanan) na naging kaibigan ni Nene sa kulungan sa Cebu.

Kasama si Nanay Juling Ouano (kanan) na naging kaibigan ni Nene sa kulungan sa Cebu.

Nagprotesta ang mga Cagayanon, mga Heswita at kaparian, maging isang Arsobispo, si Patrick Cronin sa nangyari.  Hindi sila naniniwala sa mga paratang laban kay Pimentel.

Nagprotesta ang mga taga-Cagayan de Oro upang mapalaya ang kanilang mayor.

Nagprotesta ang mga taga-Cagayan de Oro upang mapalaya ang kanilang mayor.

07 Nagprotesta ang mga Cagayanon

Pati na ang mga kaparian sumama.

Pati na ang mga kaparian sumama.

09 maging isang Arsobispo, si Patrick Cronin sa nangyari

Nang makipag-usap kay Pangulong Marcos si Jaime Cardinal Sin, matapos ang tatlong buwan, house arrest na lamang ang ipinatupad at muling niyang natupad ang kanyang mga tungkulin bilang alkalde.  May larawan pa siyang nagsisimba kasama ng kanyang asawang si Bing na nakapalibot sa kanya ang kanyang mga gwardiya.

Si Nene at si Bing kasama ang kanilang mga anak, sa kulungan.

Si Nene at si Bing kasama ang kanilang mga anak, sa kulungan.

Si Mayor Aquilino Pimentel sa isang hindi madalas na pagkakataon ng pag-iisa sa kanyang opisina.

Si Mayor Aquilino Pimentel sa isang hindi madalas na pagkakataon ng pag-iisa sa kanyang opisina.

Ang mga Pimentel habang papunta sa simbahan na nakapalibot sa mga gwardiya,

Ang mga Pimentel habang papunta sa simbahan na nakapalibot sa mga gwardiya,

Bakit napakahalaga ng taong ito upang gwardiyahan pa?  Nagsimula ang pulitikal na karera ni Nene bilang delegado ng 1971 constitutional convention.  Sumama siya sa laban na pigilan ang Pangulong Marcos na maamyenda ang saligang batas upang makapagpatuloy sa pamumuno kahit hindi na pwede.

Pinanukala ni Pimentel na imbes na sa UP ganapin ang kumbensyong konstitusyunal kaysa sa mas mahal na Manila Hotel.  Pinipigilan siya ni Delegado Eriberto Misa.  Bi-noo siya ng mga delegado, 1971.

Pinanukala ni Pimentel na imbes na sa UP ganapin ang kumbensyong konstitusyunal kaysa sa mas mahal na Manila Hotel. Pinipigilan siya ni Delegado Eriberto Misa. Bi-noo siya ng mga delegado, 1971.

Si Pimentel habang iminumungkahi na huwag nang anyayahan ang Pangulong Marcos sa pagbubukas ng kumbensyon, nakikinig ang mga delegado front row:  Alfredo Abueg, next row: Pablo Trillana and Jose Nolledo; at third row: Arturo Pingoy, Rodolfo Ortiz at Margarito Teves, 1971

Si Pimentel habang iminumungkahi na huwag nang anyayahan ang Pangulong Marcos sa pagbubukas ng kumbensyon, nakikinig si delegado Pablo Trillana, naka-shades second row, 1971

Nang mayari ang saligang batas, tumanggi siyang bumoto para dito.  Habang pabalik ng Maynila, sa Cagayan de Oro Airport noong January 28, 1973, tinawag ang kanyang pangalan sa PA system ng airport.  Paglapit niya sa counter, inaresto siya at dinala sa Maynila at ikunulong Camp Crame Gym.  Tumakbo siya kasama ni Ninoy Aquino sa Halalan para sa Interim Batasang Pambansa para sa Metro Manila noong Abril 1978.

Si Pimentel habang binibisita si Ninoy sa kulungan.

Si Pimentel habang binibisita si Ninoy sa kulungan.

Si Pimentel habang nagsasalita sa napakaraming tao na lumabas para makinig sa kanila sa LABAN, 1978.

Si Pimentel habang nagsasalita sa napakaraming tao na lumabas para makinig sa kanila sa LABAN, 1978.

Si Nene at ang 7-taong gulang na si Kris Aquino habang nangangampanya, 1978.

Si Nene at ang 7-taong gulang na si Kris Aquino habang nangangampanya, 1978.

Sa paniniwalang nadaya si Ninoy, nagmartsa siya kasama ng ilang oposisyunista at tatlong libong estudyante mula Welcome Rotonda.  Sa riles pa lamang ng Espanya, pinigil sila at muli, naaresto at kinulong si Pimentel sa Bicutan sa loob ng tatlong buwan.

Ang martsa ng Abril 9, 1978.  Mula sa Ninoy:  The Willing Martyr.

Ang martsa ng Abril 9, 1978. Mula sa Ninoy: The Willing Martyr.

Naaresto sina Joker Arroyo, Pimentel (natatakpan), Tanada, Ruth Guingona, Soc Rodrigo, atbp.  Nagla-Laban sign si Pimentel sa larawan na ito.

Naaresto sina Joker Arroyo, Pimentel (natatakpan), Tanada, Ruth Guingona, Soc Rodrigo, atbp. Nagla-Laban sign si Pimentel sa larawan na ito.

Si Pimentel sa kulungan.

Si Pimentel sa kulungan.

IMG_3300

Nagwaging alkalde ng Cagayan de Oro noong 1980 at matapos ang ikatlo at ika-apat pang pag-aresto sa kanya, tumakbo at nagwaging kinatawan ng Cagayan de Oro noong 1984 Batasang Pambansa Elections, ang kanyang partido ay nagwagi rin ng 18 posisyon sa Batasan.  Pinatalsik dahil sa isang reklamong electoral ngunit noong 1985, naibalik dahil hindi kinatigan ng Korte Suprema.

Si Pimentel kasama ang kanyang mga tagasuporta at kapwa opisyales ng Cagayan de Oro.

Si Pimentel kasama ang kanyang mga tagasuporta at kapwa opisyales ng Cagayan de Oro.

Si Pimentel at ang kanyang bayan.

Si Pimentel at ang kanyang bayan.

IMG_3332

Si Pimentel kasama sina Ninoy at Cory Aquino

Si Pimentel kasama sina Ninoy at Cory Aquino

Pakikipagpulong ni Pimentel sa nagkulong sa kanya na si Defense Minister Juan Ponce Enrile, 1983.

Pakikipagpulong ni Pimentel sa nagkulong sa kanya na si Defense Minister Juan Ponce Enrile, 1983.

Si Panunumpa ni Pimentel bilang kinatawan ng parliyamento o Batasan sa harapan ni Barangay Kapitan Atilano Labuntog ng Lapasan, Cagayan de Oro City habang nanonood ang pinakabata niyang anak na si Inde.

Si Panunumpa ni Pimentel bilang kinatawan ng parliyamento o Batasan sa harapan ni Barangay Kapitan Atilano Labuntog ng Lapasan, Cagayan de Oro City habang nanonood ang pinakabata niyang anak na si Inde.

Si Speaker Nicanor Yniguez (pinakakaliwa) kasama sina Pimentel at ilan sa mga oposisyunista:  Luis Villafuerte, Francisco Sumulong, Natalio Bekltran, Jr at Arthur Defensor.

Si Speaker Nicanor Yniguez (pinakakaliwa) kasama sina Pimentel at ilan sa mga oposisyunista: Luis Villafuerte, Francisco Sumulong, Natalio Bekltran, Jr at Arthur Defensor.

Si Nene habang pinapakilala kay Mayor Cesar Climaco ng Zamboanga City ang kanyang anak na si Teresa nang bumisita si Climaco sa Cagayan de Oro.  Sabi ni Climaco, "Thank God you look like your Nanay!", 1983

Si Nene habang pinapakilala kay Mayor Cesar Climaco ng Zamboanga City ang kanyang anak na si Teresa nang bumisita si Climaco sa Cagayan de Oro. Sabi ni Climaco, “Thank God you look like your Nanay!”, 1983

Matapos magsalita sa tagpong ito, napatalsik si Pimentel sa Batasan, 1984.

Matapos magsalita sa tagpong ito, napatalsik si Pimentel sa Batasan, 1984.

Matapos ang EDSA naging Minister of Local Government at naging punong negosyador para sa mga rebolusyunaryong Moro ng Pangulong Cory Aquino na tumakbo sa ilalim ng kanyang partido (PDP-Laban).  Tatlong beses naging senador at naging Ama ng Local Government Code na nagbahagi ng kapangyarihan ng president tungo sa lokal na pamahalaan.

Si Cory at si Nene.

Si Cory at si Nene.

Si Nene habang nangangampanya ssa buong bansa para kay Cory.

Si Nene habang nangangampanya ssa buong bansa para kay Cory.

Si Nene habang nanunumpa kay  Cory bilang Kalihim ng Interior and Local Government.

Si Nene habang nanunumpa kay Cory bilang Kalihim ng Interior and Local Government.

Siya rin ang senate president noong impeachment ni Pangulong Joseph Estrada.  Ang hindi pagbubukas ng “second envelope” at ang kanyang pahayag ng pagbibitiw bilang pangulo ng Senado ang nagbunsod ng EDSA Dos noong 2001.

Si Sen. Nene Pimentel bilang Pangulo ng Senado kasama ang kanyang katuwang na presiding officer sa Impeachment Trial ng 2001 na si Chief Justice Hilario G. Davide, Jr.

Si Sen. Nene Pimentel bilang Pangulo ng Senado kasama ang kanyang katuwang na presiding officer sa Impeachment Trial ng 2001 na si Chief Justice Hilario G. Davide, Jr.  Mula sa EDSA 2:  A Nation in Revolt.

Si Senador Nene ngayon.

Si Senador Nene ngayon.  Mula sa Philippine Daily Inquirer.

Si Xiao Chua ang sinwerteng kinapitan ni dating Senador Pimentel nang kapanayamin nila ito kasama ni Cathy San Gabriel noong ika-27 anibersaryo ng EDSA, February 25, 2013.  Ipinalabas ng live ng RTVM at ng Telebisyon ng Bayan.

Si Xiao Chua ang sinwerteng kinapitan ni dating Senador Pimentel nang kapanayamin nila ito kasama ni Kathy San Gabriel noong ika-27 anibersaryo ng EDSA, February 25, 2013. Ipinalabas ng live ng RTVM at ng Telebisyon ng Bayan.  Aklatan ng Sinupang Xiao Chua.

Kahit isa na siya ngayong elder statesman, si Pimentel ay walang pa ring tigil sa pagsulong ng kabataan at ng lokal na pamamahala bilang tagapangulo ng Pimentel Institute of Leadership.  Sen. Nene, ang aking paghanga.  Ako po si Xiao Chua para sa Telebisyon ng Bayan, and that was Xiaotime.

(St. Joseph Hall, DLSU Manila, 3 April 2013)

XIAOTIME, 6 March 2013: MAKULAY NA LAKBAY-ARAL SA TARLAC (Tarlac World History Tour)

Broadcast of Xiaotime news segment earlier, 6 March 2013, at News@1 and News@6 of PTV 4, simulcast over Radyo ng Bayan DZRB 738 khz AM:

Ang arqueta na nagtataglay ng sinasabing isang piraso ng kahoy na nagmula sa mismong krus na pinagkamatayan ng ating Mahal na Panginoong Hesukristo na nakalagak ngayon sa Monasterio de Tarlac.

Ang arqueta na nagtataglay ng sinasabing isang piraso ng kahoy na nagmula sa mismong krus na pinagkamatayan ng ating Mahal na Panginoong Hesukristo na nakalagak ngayon sa Monasterio de Tarlac.

6 March 2013, Wednesday:  http://www.youtube.com/watch?v=-BBxGjsSfdo

Makasaysayang araw po, it’s Xiaotime!  Sa subject na World History, kaiba sa mga iba pang mga subject sa paaralan, ang hirap umisip ng lakbay-aral para dito.  Hindi naman tayo puwedeng basta-basta tumungo lahat sa mga Pyramid sa Ehipto, o sa Great Wall of China!

Ang Lalawigan ng Tarlac

Ang Lalawigan ng Tarlac

Mayroon akong mungkahi.  Isang konseptong aking nilkha para sa World History na pupuntahan ang isang lalawigan na hindi gaanong naiisip sa mga lakbay-aral na ito—Ang lalawigan ng Tarlac!  Ito ang tinatawag kong “Tarlac World History Tour:  The Philippines and the World.”

Aquino Center, Tarlac City.

Aquino Center, Tarlac City.

05 Narito ang ilang mahahalagang memorabilia nina Ninoy at Cory Aquino

First stop:  Ang Aquino Center sa San Miguel, Tarlac City.  Narito ang ilang mahahalagang memorabilia nina Ninoy at Cory Aquino, ang mag-asawang naging inspirasyon ng People Power sa bansa noong 1986, kabilang na ang kanyang mga diary sa kulungan, at ang replica ng kulungang ito, at ang duguang damit na suot niya nang siya ay mamartir.

Pahina ng diary ni Ninoy sa kulungan na nakabukas sa unang araw ng kanyang hunger strike.  Panginoon ko, tanging si Cory lamang daw ang nakakaintindi ng sulat niya.  Kuha ni Xiao Chua, sa kagandahang loob ng Aquino Center.

Pahina ng diary ni Ninoy sa kulungan na nakabukas sa unang araw ng kanyang hunger strike. Panginoon ko, tanging si Cory lamang daw ang nakakaintindi ng sulat niya. Kuha ni Xiao Chua, sa kagandahang loob ng Aquino Center.

Ang replica ng kulungan ni Ninoy sa Fort Bonifacio sa loob ng Aquino Center.  Cool.  Kuha ni Xiao Chua, sa kagandahang loob ng Aquino Center.

Ang replica ng kulungan ni Ninoy sa Fort Bonifacio sa loob ng Aquino Center. Cool. Kuha ni Xiao Chua, sa kagandahang loob ng Aquino Center.

Duguang white safari suit ni Ninoy nang siya ay mamartir noong August 21, 1983.

Duguang white safari suit ni Ninoy nang siya ay mamartir noong August 21, 1983.

Dito maaaring maikwento ang lugar ng ating People Power sa hanay ng mga kilusan para sa demokrasya sa daigdig, isang modelo nang matagumpay na mapayapang pagtatanggal sa isang diktadura na ginagaya hanggang ngayon ng ibang bansa.  Ang paggalang na ito ay makikita sa mga magagandang state gifts na ibinibigay noon sa Pangulong Cory ng iba’t ibang pinuno sa daigdig.

Ang tanda ng pagbibigay galang ng mga pinuno ng daigdig kay Cory:  Paggawad sa kanya ng order of chrysanthemum.  Kuha ni Karen Lacsamana-Carrera, manager ng Aquino Center.

Ang tanda ng pagbibigay galang ng mga pinuno ng daigdig kay Cory: Paggawad sa kanya ng order of chrysanthemum. Kuha ni Karen Lacsamana-Carrera, manager ng Aquino Center.

Kimona na inihandog kay Cory Aquino.

Kimona na inihandog kay Cory Aquino.

Ang Martin Luther King, Jr. Non-Violent Peace prize na iginawad kay Cory Aquino ng balo ng martir na si Coretta Scott-King.  Kuha ni Karen Lacsamana-Carrera, manager ng Aquino Center.

Ang Martin Luther King, Jr. Non-Violent Peace prize na iginawad kay Cory Aquino ng balo ng martir na si Coretta Scott-King. Kuha ni Karen Lacsamana-Carrera, manager ng Aquino Center.

Kamakailan lamang, bumisita ang mga kaguruan ng Miriam College sa pamumuno ni Dr. Victoria Apuan sa Aquino Center at nagpakuha ng retrato kasama ang lakbay-guro nilang si Xiao Chua, ang manager ng Aquino Center na si Karen Carrera, at ang dalawang bagong mga monumento nina Ninoy at Cory.

Kamakailan lamang, bumisita ang mga kaguruan ng Miriam College sa pamumuno ni Dr. Victoria Apuan sa Aquino Center at nagpakuha ng retrato kasama ang lakbay-guro nilang si Xiao Chua, ang manager ng Aquino Center na si Karen Carrera, at ang dalawang bagong mga monumento nina Ninoy at Cory.

Second Stop:  Ang Tarlac Eco-Tourism Park.  Sa napakagandang pasyalan at simbahan na ito sa itaas ng isang bundok sa San José, Tarlac na ipinatayo ng yumaong gobernador ng Tarlac José “Aping” Yap makikita ang isang estatwa ni Hesukristo na katulad ng makikita sa Rio de Janeiro, at isang Monasterio na pinangangalagaan ng Servants of the Risen Christ kung saan maaaring masilayan at mahawakan ang arqueta na nagtataglay ng isa raw bahagi ng tunay na krus kung saan namatay ang mahal na Panginoon.

Monasterio de Tarlac sa tuktok ng isang bundok sa San Jose, Tarlac.  Kuha ng mga estudyante ni Xiao.

Monasterio de Tarlac sa tuktok ng isang bundok sa San Jose, Tarlac. Kuha ng mga estudyante ni Xiao.

Ang tanawin mula sa Monasterio.  Kuha ng mga estudyante ni Xiao.

Ang tanawin mula sa Monasterio. Kuha ng mga estudyante ni Xiao.

Yumaong Congressman Jose "Aping" V. Yap.

Yumaong Congressman Jose “Aping” V. Yap.

Ang Kapilya ng Banal na Krus kung saan matatagpuan ang arqueta na nagtataglay ng diumano'y bahagi ng orihinal na krus ni Kristo.

Ang Kapilya ng Banal na Krus kung saan matatagpuan ang arqueta na nagtataglay ng diumano’y bahagi ng orihinal na krus ni Kristo.

Altar ng kapilya ng banal na krus.

Si Xiao Chua habang nagdidiskurso ukol sa pagkamatay ni Hesukristo sa harapan ng altar ng kapilya ng banal na krus, July 6, 2011.

Larawan ng lalagyan ng bahagi ng sinasabing orihinal na krus ni Kristo na nasa loob ng arqueta.  Mula kay Virgilio "Ver" Buan.

Larawan ng lalagyan ng bahagi ng sinasabing orihinal na krus ni Kristo na nasa loob ng arqueta. Mula kay Virgilio “Ver” Buan.

Kuha ng mga estudyante ni Xiao, July 6, 2011.

Kuha ng mga estudyante ni Xiao, July 6, 2011.

Ang tanging Vatican-approved relic ng krus na nasa Asya na ipinaubaya sa atin ng isang nagsasarang monasteryo sa Alemanya noong 2005.  Dito maaaring talakayin ang halaga ng krus at ng mga holy relics na ito sa kasaysayan ng paglago Kristiyanismo, paano napadpad ang Katolisismo sa Pilipinas, at ang lugar natin bilang tanging Katolikong bansa sa Asya.

Ang Capas National Shrine na gumugunita sa Death March noong Abril 1942.  Kuha ng mga estudyante ni Xiao.

Ang Capas National Shrine na gumugunita sa Death March noong Abril 1942. Kuha ng mga estudyante ni Xiao.

Third Stop, Capas National Shrine, kung saan nagtapos ang 100 kilometrong kalbaryo ng mga sundalong Pilipino-Amerikano noong Abril 1942 na tinawag na “Death March.”  Dito sa Camp O’Donnell, maaaring ituro na sa kabila ng pagkasawing ito naipakita ang kabayanihan ng mga gerilyerong Pinoy na sa huli ay nagtagumpay din laban sa mga Hapones at nakapag-ambag sa buong pagwawagi ng digmaang Pasipiko.

Larawan ng pagsuko sa Bataan na sinundan ng pagpapalakad ng isandaang kilometro sa mga sundalong Pilipino-Amerikano, ang Death March.

Larawan ng pagsuko sa Bataan na sinundan ng pagpapalakad ng isandaang kilometro sa mga sundalong Pilipino-Amerikano, ang Death March.

Ang dustang kalagayan ng mga sundalong Pilipino-Amerikano sa concentration camp ng mga Hapones sa Kampo O'Donnell, Capas, Tarlac.  Kumalat ang mga sakit dahil sa masikip na pinagkakasya sila sa mga barracks.  Mula sa Pambansang Sinupan ng Sining ng Pambansang Museo ng Pilipinas.

Ang dustang kalagayan ng mga sundalong Pilipino-Amerikano sa concentration camp ng mga Hapones sa Kampo O’Donnell, Capas, Tarlac. Kumalat ang mga sakit dahil sa masikip na pinagkakasya sila sa mga barracks. Mula sa Pambansang Sinupan ng Sining ng Pambansang Museo ng Pilipinas.

Ang mahabang prusisyon ng mga namamatay sa Kampo O'Donnell, mas matindi pa kaysa sa Death March.

Ang mahabang prusisyon ng mga namamatay sa Kampo O’Donnell, mas matindi pa kaysa sa Death March.

34 sa buong pagwawagi ng digmaang Pasipiko

Ang mga pangalan ng mga lumaban noong digmaan ay nakaukit sa itim na mga bato sa paligid ng malaking monumento.  Nahanap ang mga pangalan sa pananaliksik ni Dr. Ricardo Trota Jose.  Kuha ni Xiao Chua

Ang mga pangalan ng mga lumaban noong digmaan ay nakaukit sa itim na mga bato sa paligid ng malaking monumento. Nahanap ang mga pangalan sa pananaliksik ni Dr. Ricardo Trota Jose. Kuha ni Xiao Chua

35 Makikita sa paligid ng mataas na monumento

Makikita sa paligid ng mataas na monumento ang pangalan ng mga Pilipinong lumaban sa digmaan.  Ang mga lakbay-aral ay isang lehitimong gawain na pinahihintulutan dahil alam naman natin na ang edukasyon ay hindi dapat magtapos sa apat na sulok ng klasrum, lalo na kung ito ay responsableng ginagawa.

Ang mga estudyante ni Xiao Chua sa De La Salle University sa plaza ng Lungsod ng Tarlac, July 6. 2011.

Ang mga estudyante ni Xiao Chua sa De La Salle University sa plaza ng Lungsod ng Tarlac, July 6. 2011.

Hindi naman makatwiran na tuluyang ipagbawal ito dahil itinataguyod din nito ang kabuhayan ng dulot ng lokal na turismo, at iilan lamang naman na malungkot na insidente ng aksidente ang nangyari.  Hindi ba’t hindi naman kailangan sunugin ang buong bahay kung inanay lang naman ang isang bahagi nito?  Ako po si Xiao Chua para sa Telebisyon ng Bayan, and that was Xiaotime.

XIAOTIME, 25 February 2013: BERTDEY NI GUIDO, Ang Tagumpay ng Himagsikang People Power sa EDSA

Broadcast of Xiaotime news segment last Monday, 25 February 2013, at News@1 and News@6 of PTV 4, simulcast over Radyo ng Bayan DZRB 738 khz AM:

Bertdey ni Guido, isang kwentong pambata na isinulat ni Rene Villanueva at inilathala ng Lampara Books.

Bertdey ni Guido, isang kwentong pambata na isinulat ni Rene Villanueva at inilathala ng Lampara Books.

25 February 2013, Monday:  http://www.youtube.com/watch?v=OGYoCCmiKis

Makasaysayang araw po, it’s Xiaotime!  27 years ago ngayong araw, February 25, 1986, nagtagumpay ang Himagsikang People Power sa EDSA.  Sa makasaysayang araw na ito, dalawang pangulo ang nanumpa sa katungkulan bilang pangulo noong umagang iyon.  Si Cory Aquino sa Club Filipino, at si Ferdinand Marcos sa Palasyo ng Malacañan.  Ngunit lingid sa kaalaman maging ng mga taga-suporta ng Pangulo, nagpasya na pala ang mga Marcos na umalis noong madaling araw pa lamang na iyon nang magparamdam ang America na bibitawan na ang suporta nila sa rehimen.

Napangiti si Cory Aquino sa pagtatapos ng kanyang panunumpa sa katapatan niya bilang pangulo sa Club Filipino, February 25, 1986.  Kuha ni Kim Komenich

Napangiti si Cory Aquino sa pagtatapos ng kanyang panunumpa sa katapatan niya bilang pangulo sa Club Filipino, February 25, 1986. Kuha ni Kim Komenich

Matapos ang kanyang panumumpa ng katapatan sa panunungkulan, binigkas ni Pangulong Marcos ang kanyang talumpating pampasinaya sa kanilang huling araw sa palasyo, February 25, 1986.  Mula sa Breakaway.

Matapos ang kanyang panumumpa ng katapatan sa panunungkulan, binigkas ni Pangulong Marcos ang kanyang talumpating pampasinaya sa kanilang huling araw sa palasyo, February 25, 1986. Mula sa Breakaway.

Kinagabihan, umalis din ang Pangulong Marcos at ang kanyang mga kabig sa Palasyo at di naglaon, tumungo sa Estados Unidos.  Nagtagumpay ang himagsikan ng bayan.  Yun lang naman ang hiningi natin, at nakuha naman natin ito.  Well, kapag nagkukuwentuhan tayo tungkol sa EDSA, lagi na lamang kwento ng mga pinuno at matatanda ang pinapakinggan natin.

Batang EDSA.  Mula sa Nine Letters.

Batang EDSA. Mula sa Nine Letters.

Ngunit, ano kaya ang karanasan ng mga bata sa EDSA.  May ginawang children’s book ang yumaong tagapaglikha ng Batibot na si Rene Villanueva na pinamagatang “Bertdey ni Guido.”

Rene Villanueva, ni Joel Jason O. Chua

Rene Villanueva, ni Joel Jason O. Chua

Kwento ito ng isang bata na nilista na ang mga nais anyayahan at ang mga nais niyang ipahanda sa kanyang nalalapit na ika-sampung taong kaarawan—“coke, ice cream, hotdog, spaghetti…”  Ngunit sa kanyang paggising dalawang araw bago ang kanyang kaarawan, wala ang kanyang mga magulang.  Tinanong niya ang kanilang kasambahay kung nasaan ang mga ito at kailangan pang ihanda ang mga imbitasyon.  Sabi ng kasambahay, tumungo sa EDSA dahil nagsimula na ang himagsikan.  Dahil sa pagod ng kanyang mga magulang pag-uwi ng mga ito mula sa mga exciting na nangyari sa EDSA, hindi na niya nabanggit pa ang party.  Nalungkot si Guido.

Guhit ni John Crisostomo, Lampara Books

Guhit ni John Crisostomo, Lampara Books

Guhit ni John Crisostomo, Lampara Books

Guhit ni John Crisostomo, Lampara Books

Guhit ni John Crisostomo, Lampara Books

Guhit ni John Crisostomo, Lampara Books

Guhit ni John Crisostomo, Lampara Books

Guhit ni John Crisostomo, Lampara Books

Nawalan pa ng pasok ng February 24 kaya hindi na niya maiimbita ang kanyang mga kaklase.  Nagkaroon ng pag-asa si Guido nang mabalitaan na si Marcos ay umalis na.  Makakapagparty na siya bukas.  Ngunit mali pala ang balita.  Hindi pa uuwi ang nanay at tatay niya.  Naging miserable si Guido.  Ngunit, kinabukasan, ipinangako ni tatay kay Guido, “bibigyan kita ng pinakamalaking bertdey party sa buong mundo.”  Dinala siya ng kanyang mga magulang sa EDSA at namigay siya ng pagkain sa mga tao doon at binili pa siya ng bertdey keyk ng kanyang hinipan sa gitna ng People Power.  Aakalaing kathang isip ang kwentong ito ngunit batay pala ito sa totoong kwento ni Guido Santos, ang larawan ng kanyang bertdey party na pinakamalaki sa mundo ay nasama pa sa sikat na aklat na “People Power:  The Philippine Revolution of 1986, An Eyewitness History.”

Guhit ni John Crisostomo, Lampara Books

Guhit ni John Crisostomo, Lampara Books

Ang aktwal na bertdey ni Guido Santos sa mga barikada sa EDSA.  Mula sa GMA News.

Ang aktwal na bertdey ni Guido Santos sa mga barikada sa EDSA. Mula sa GMA News.

Si Guido at mga pinsan sa EDSA.  Mula sa GMA News.

Si Guido at mga pinsan sa EDSA. Mula sa GMA News.

Pamimigay ni Guido ng pagkaian sa EDSA para sa kanyang ika-sampung taong kaarawan.  Mula sa People Power:  An Eyewitness History.

Pamimigay ni Guido ng pagkaian sa EDSA para sa kanyang ika-sampung taong kaarawan. Mula sa People Power: An Eyewitness History.

Pamimigay ni Guido ng pagkaian sa EDSA para sa kanyang ika-sampung taong kaarawan.  Mula sa People Power:  An Eyewitness History.

Pamimigay ni Guido ng pagkaian sa EDSA para sa kanyang ika-sampung taong kaarawan. Mula sa People Power: An Eyewitness History.

Kamakailan lamang, kinapanayam si Guido at ito ang kanyang pagbabalik tanaw sa kanyang kakaibang karanasan at sa mga aral nito, “Bilang bata gusto ko may mga clown, mga balloon, andami kong bisita…  [Ang EDSA] naging isang malaking pamilya.  Ramdam mo na yung katabi mo, hindi mo kilala pero maakbayan mo.  Nararamdaman mong kapatid mo ang kapwa mo Pilipino.  Mahirap ang pinagdadaanan ng karamihan sa atin ngayon pero huwag nating patayin ang pag-asa.”

Si Guido Santos ngayon.  Mula sa GMA News.

Si Guido Santos ngayon. Mula sa GMA News.

Guhit ni John Crisostomo, Lampara Books

Guhit ni John Crisostomo, Lampara Books

Ang batang nagbibigay ng bulaklak sa sundalo noong Himagsikang EDSA na nailagay sa likuran ng lumang limandaang piso.  Mula sa People Power:  An Eyewitness History.

Ang batang nagbibigay ng bulaklak sa sundalo noong Himagsikang EDSA na nailagay sa likuran ng lumang limandaang piso. Mula sa People Power: An Eyewitness History.

Happy birthday Kuya Guido!  Happy birthday rin bayan, sa ating lahat.  Ang EDSA ay hindi lamang isang katapusan, katapusan ng mahabang pakikibaka sa kadiliman, ang EDSA rin ay isang simula, ang pagsilang ng liwanag at ng pangako na may maidudulot na kaginhawaan ang mga nakamit nating tagumpay sa apat na araw na iyon ng Pebrero.

Kuha ni Kim Komenich

Kuha ni Kim Komenich

Isang plakard na namamanatang ipaglalaban ang kalayaan para sa kanyang mga anak.  Mula sa People Power:  An Eyewitness History.

Isang plakard na namamanatang ipaglalaban ang kalayaan para sa kanyang mga anak. Mula sa People Power: An Eyewitness History.

Isang simulain na hindi pa nagtatapos at dapat pa nating ituloy.  Ako po si Xiao Chua para sa Telebisyon ng Bayan, and that was Xiaotime.

(McDonald’s Visayas Ave., 15 February 2013)

XIAOTIME, 21 February 2013: HIMAGSIKAN SA EDSA, BAKIT NGA BA ISANG MALAKING JIGSAW PUZZLE?

Broadcast of Xiaotime news segment earlier, 21 February 2013, at News@1 and News@6 of PTV 4, simulcast over Radyo ng Bayan DZRB 738 khz AM:

Ang tunay na bayani, ang bayan.  Mula sa Nine Letters.

Ang tunay na bayani, ang bayan. Mula sa Nine Letters.

21 February 2013, Thursday:  http://www.youtube.com/watch?v=0sGAZaUrefE

Makasaysayang araw po, it’s Xiaotime!  27 years ago bukas, February 22, 1986, nagsimula ang Himagsikang People Power sa EDSA na nagpatalsik sa diktadura ni Pangulong Ferdinand E. Marcos at muling nagpanumbalik ng ating mga demokratikong institusyon.  Marami ang nagsasabi na sila ang dahilan kung bakit nagtagumpay ang EDSA.  Sabi ng mga militar, kung hindi dahil sa kanila, hindi mangyayari ang EDSA.  Sabi ng simbahan, himala ito ng Diyos.  Sabi ng iba, pakana lahat ito ng CIA at ng mga Amerikano.  Sabi ng Unang Ginang Imelda Marcos, si Pangulong Marcos mismo ang bayani dahil sa kabila ng lahat, pinili niyang hindi patayin ang mga tao.  Sino nga ba talaga ang tunay na bayani???

Ang pagtiwalag nina Ramos at Enrile sa Camp Aguinaldo, February 22, 1986.   Mula sa Bayan Ko!

Ang pagtiwalag nina Ramos at Enrile sa Camp Aguinaldo, February 22, 1986. Mula sa Bayan Ko!

Ang pagtiwalag nina Ramos at Enrile sa Camp Aguinaldo, February 22, 1986.   Mula sa Bayan Ko!

Ang pagtiwalag nina Ramos at Enrile sa Camp Aguinaldo, February 22, 1986. Mula sa Bayan Ko!

Oo nga’t ang naging mitsa ng Himagsikang EDSA ay ang pagtiwalag nina Defense Minister Juan Ponce Enrile at Heneral Fidel Ramos noong February 22, 1986.  Ngunit, panahon pa lamang ng Batas Militar, marami nang nagbuwis ng buhay at nakibaka upang mapatag ang landas ng EDSA.  Isang linggo na ring pinangungunahan ni Cory Aquino ang isang civil disobedience campaign ng pagboykot ng mga kumpanyang sumusuporta kay Pangulong Marcos upang iprotesta ang diumano ay pandaraya sa snap elections.  Hindi nga agad naniwala ang mga tao na ang dalawang pinuno na ito na 14 na taong tinulungan ang pangulo sa pagpapatupad ng kanyang diktadura ay tumiwalag na, akala nila isa itong moro-moro o zarzuela.

Happier times:  Pangulong Marcos, Chief of Staff Fabian Ver, Enrile.  Mula sa Bayan Ko!

Happier times: Pangulong Marcos, Chief of Staff Fabian Ver, Enrile. Mula sa Bayan Ko!

Happier times:  Si General Ver at Ramos.  Mula sa Bayan Ko!

Happier times: Si General Ver at Ramos. Mula sa Bayan Ko!

Ngunit nang itaya ni Jaime Cardinal Sin ang kanyang kredibilidad at nagpatawag ng suporta para sa dalawa, doon lamang dumating ang mga taong hinanda na ng mga martir ng Batas Militar, isinisigaw ang pangalan ni “Cory” bilang pangulo at ang alaala ni Ninoy bilang simbolo.

Cool:  Si Cory Aquino sa isang Press Conference.  Mula sa Kasaysayan:  The Story of the Filipino People.

Cool: Si Cory Aquino sa isang Press Conference. Mula sa Kasaysayan: The Story of the Filipino People.

Jaime Cardinal Sin.  Mula sa Bayan Ko!

Jaime Cardinal Sin. Mula sa Bayan Ko!

Bagama’t maraming Amerikano ang naging kaibigan ng demokrasya at tinulungan tayo sa Kongreso nila tulad nina Sen. Richard Lugar sa kabila ng pagiging close friends nina Marcos at Pangulong Ronald Reagan, tila nagmasid lamang ang sa mga nangyayari ang State Department at ang tangi nilang ginawa ay mabigyan ng ligtas na pag-alis ang mga Marcos sa Pilipinas na kung hindi nila ginawa ay maaaring naging madugo ang katapusan ng EDSA.

24 Bagama’t maraming Amerikano ang naging kaibigan ng demokrasya 25 at tinulungan tayo sa Kongreso nila tulad 26 nina Sen. Richard Lugar sa kabila ng

In fairness, may punto rin ang dating unang ginang sa pagsasabi na hindi nais patayin ni Pangulong Marcos ang mga sibilyan.  Ayon kay Randy David, alam ni Pangulong Marcos na huhusgahan siya ng kasaysayan at nais niyang mag-iwan pa rin ng mas magandang pangalan kaya hindi niya ninais patayin ang mga tao.  Ngunit totoo ring may ilang taong inutusan na pulbusin ang ilang daang rebelde na nasa mga kampo militar sa EDSA sa lupa man o sa era.  Yun nga lang, pumagitna ang mamamayan at nakaligtas sina Enrile at Ramos.  At may mga pinunong militar rin tulad nina Artemio Tadiar, Antonio Sotelo, Braulio Balbas na gumawa ng paraan upang hindi sumunod sa mga utos na ito.

Ang mga kanyong handa nang paputukan mula sa Camp Crame sa ilalim ni Baulio Balbas.  Mula sa Breakaway.

Ang mga kanyong handa nang paputukan mula sa Camp Crame sa ilalim ni Baulio Balbas. Mula sa Breakaway.

Imbes na bombahin ang Crame, tumiwalag sila at sumama sa himagsikan.  Mula sa Breakaway.

Imbes na bombahin ang Crame, tumiwalag sila at sumama sa himagsikan. Mula sa Breakaway.

Artemio Tadiar.  Mula sa Mga Tinig ng Himagsikan.

Artemio Tadiar. Mula sa Mga Tinig ng Himagsikan.

Antonio Sotelo.  Mula sa James Reuter Foundation.

Antonio Sotelo. Mula sa James Reuter Foundation.

Braulio Balbas.  Mula sa Mga Tinig ng Himagsikan.

Braulio Balbas. Mula sa Mga Tinig ng Himagsikan.

Ang madalas nating kalimutan, ang totoong mga bayani—ang dahilan kung bakit napilitan ang America na kagyat na paalisin ang Pangulong Marcos, ang dahilan kung bakit naligtas ang mga rebeldeng sundalo sa kampo, ang dahilan kung bakit si Cory Aquino ang naupo bilang pangulo—ang dalawang milyong Pilipino na nakibaka sa EDSA.

Ang taumbayan sa Ortigas, malapit sa Philippine Overseas Employment Administration, kung nasaan ngayon ang Robinson's Galleria.  Mula sa James Reuter Foundation.

Ang taumbayan sa Ortigas, malapit sa Philippine Overseas Employment Administration, kung nasaan ngayon ang Robinson’s Galleria. Mula sa James Reuter Foundation.

Ang taumbayan ng EDSA.  Mula sa Breakaway.

Ang taumbayan ng EDSA. Mula sa Breakaway.

Sabihin na lamang natin, na ang EDSA ay isang jigsaw puzzle.  Kung wala o hindi nangyari ang isa man sa nabanggit, babagsak ang puzzle.  Ngunit, walang himala!  Walang aparisyon ng mahal na birhen!  Kung naghimala man ang Diyos sa EDSA, ito ay ang himala na nangyari sa puso ng bawat Pilipino noong apat na araw na iyon!

Babaeng nananalangin sa Panginoon humaharang sa tangke.  Mula sa James Reuter Foundation.

Babaeng nananalangin sa Panginoon humaharang sa tangke. Mula sa James Reuter Foundation.

Medieval morality play, ang mabuti laban sa masama, ang krus laban sa bala.  Mula sa Nine Letters.

Medieval morality play, ang mabuti laban sa masama, ang krus laban sa bala. Mula sa Nine Letters.

Si Gringo Honasan, Juan Ponce Enrile, Fidel Ramos at ang mahal na birhen.  Mula sa Bayan Ko!

Si Gringo Honasan, Juan Ponce Enrile, Fidel Ramos at ang mahal na birhen. Mula sa Bayan Ko!

Alam nating ang taumbayan ang bayani sa EDSA, ngunit hindi pa ata siya lubos na nananalo at nakikinabang dito.  Nariyan na ang kalayaan, ang tanging dapat gawin ay tuloy-tuloy natin itong gamitin upang bigyan ng ginhawa ang lahat.  Ako po si Xiao Chua para sa Telebisyon ng Bayan and that was Xiao Time.

(McDonald’s Visayas Ave., 15 February 2013)

Kailangan pang mapakinabangan nang mas nakararami ang Diwa ng EDSA.  Ang demokrasya ay gamitin sa kaginhawaan ng mas nakararami.  Para sa susunod na henerasyon.  Mula sa James Reuter Foundation.

Kailangan pang mapakinabangan nang mas nakararami ang Diwa ng EDSA. Ang demokrasya ay gamitin sa kaginhawaan ng mas nakararami. Para sa susunod na henerasyon. Mula sa James Reuter Foundation.

XIAOTIME, 7 February 2013: MGA NAGANAP NOONG 1986 SNAP ELECTIONS

Broadcast of Xiaotime news segment last Thursday, 7 February 2013, at News@1 of PTV 4, simulcast over Radyo ng Bayan DZRB 738 khz AM:

Ang medieval morality play ng masama at mabuti sa snap elections ng 1986:  Marcos-Tolentino, Cory-Doy.  Mula sa Bayan Ko!

Ang medieval morality play ng masama at mabuti sa snap elections ng 1986: Marcos-Tolentino, Cory-Doy. Mula sa Bayan Ko!

7 February 2013, Thursday:  http://www.youtube.com/watch?v=25knyX0JjRQ

Makasaysayang araw po, it’s Xiaotime!  27 years ago ngayong araw, February 7, 1986, ginanap ang snap presidential elections sa pagitan ni Pangulong Ferdinand E. Marcos at ang balong si Gng. Corazon Aquino.

Si Pangulong Marcos at ang kanyang mga anak habang bumoboto sa Ilocos Norte noong snap presidential elections ng 1986.  Mula sa Bayan Ko!

Si Pangulong Marcos at ang kanyang mga anak habang bumoboto sa Ilocos Norte noong snap presidential elections ng 1986. Mula sa Bayan Ko!

Si Cory Aquino habang bumoboto sa Tarlac noong snap presidential elections ng 1986.  Mula sa Nine Letters.

Si Cory Aquino habang bumoboto sa Tarlac noong snap presidential elections ng 1986. Mula sa Nine Letters.

Kung tutuusin, kahit sabihin pang diktador ang Pangulong Marcos, ilang eleksyon din ang naganap sa ilalim niya.  Ngunit ayon sa mga kritiko, walang paraan ang oposisyon na manalo sa mga halalan na ito.  Tawag nila dito ay “Lutong Macoy.”  Noong 1985, malakas pa rin si Marcos, dalawang taon matapos na magalit ang bayan sa pagkamatay ni Ninoy Aquino, nakaupo pa rin siya sa puwesto.  Subalit, dahil pinagdududahan na ng Estados Unidos kung may mandato pa siya sa bayan, nais niyang ipakita sa mga Amerikano na may gahum pa siya, na malakas pa siya.  Matagal nang handa si Salvador Laurel at ang makinarya niya noon na tumakbo sa ilalim ng partidong UNIDO, ngunit may ilan sa oposisyon na naniniwalang si Cory Aquino lamang, at ang alaala ng namartir niyang asawa, ang maaaring tumalo kay Pangulong Marcos.  Ngunit sabi ni Cory, tatakbo lamang siya kung makakakolekta ng isang milyong lagda, at kung magpapatawag ng snap elections ang pangulo.  Alam niyang hindi mangyayari ang kanyang mga kondisyon.  Nagsimulang mangolekta si Don Chino Roces ng Manila Times ng mahigit isang milyong lagda.

Ang paglagda nang mga tao upang tumakbo si Cory Aquino.  Mula sa Nine Letters.

Ang paglagda nang mga tao upang tumakbo si Cory Aquino. Mula sa Nine Letters.

Ilan lamang sa mahigit isang milyong lagda na kinolekta ni Don Chono Roces.  Makikita sa Aquino Center, Tarlac City.

Ilan lamang sa mahigit isang milyong lagda na kinolekta ni Don Chono Roces. Makikita sa Aquino Center, Tarlac City.

Pagbendisyon sa higit isang milyong lagda upang tumakbo si Cory Aquino.  Mula sa Bayan Ko!

Pagbendisyon sa higit isang milyong lagda upang tumakbo si Cory Aquino. Mula sa Bayan Ko!

At nangyari ang hindi inaasahan.  Noong November 3, 1985, habang natutulog ang bansa, sa isang Amerikanong palabas, the David Brinkley show, kanyang ipinahayag na handa siyang magpatawag ng snap elections sa mga susunod na buwan.

Si Marcos sa David Brinkley show, November 3, 1986.  Mula sa EDSA 25.

Si Marcos sa David Brinkley show, November 3, 1986. Mula sa EDSA 25.

Ayon sa mga historyador, ang halalan na ito ay hindi para sa mga Pilipino kundi isang palabas para sa mga Amerikano.  Kaya naman ang mga makakaliwang radikal, nagpatawag ng boykot.  Magiging Lutong Macoy lamang daw ang lahat.

Protesta ng mga militante sa mismong bukana ng embahada ng Estado Unidos.  Mula sa Nine Letters.

Protesta ng mga militante sa mismong bukana ng embahada ng Estado Unidos. Mula sa Nine Letters.

Nagboykot sa snap elections ang kaliwa.  Nagsisihan sila sa huli.  Mula sa Nine Letters.

Nagboykot sa snap elections ang kaliwa. Nagsisihan sila sa huli. Mula sa Nine Letters.

Ngunit, tinupad ni Cory ang pangako, tatakbo siya sa pagkapangulo.  Ngunit ayaw magback-out ni Doy Laurel.  Doon kinausap ni Jaime Cardinal Sin si Doy at sinabing kung magsasama sila ni Cory sa isang ticket, mas mananalo ang bayan.

Ang Kardinal.  Mula sa Bayan Ko!

Ang Kardinal. Mula sa Bayan Ko!

Kaya ang nagkakaisang oposisyon sa tiket na Cory-Doy ay lumaban sa tiket ni Marcos at Arturo Tolentino bilang kandidato sa pagkapangulo at pagkapangalawang pangulo.

Si Pangulong Marcos at Arturo Tolentino sa kampanya.  Mula sa Bayan Ko!

Si Pangulong Marcos at Arturo Tolentino sa kampanya. Mula sa Bayan Ko!

Si Cory Aquino at Doy Laurel sa harapan ng busto ni Marcos sa Pugo, La Union.

Si Cory Aquino at Doy Laurel sa harapan ng busto ni Marcos sa Pugo, La Union.

Ang galing palang mangampanya ng pribadong balo, naging simbolo ng kung ano ang hindi ang Pangulong Marcos sa marami.  Si Pangulong Marcos naman, kahit sinasabing mahina na sa sakit, nang makita ko ang ilang talumpati niya sa video, ay hindi pa rin kumukupas ang pagsasalita ang retorika.  Nagmukhang medieval morality play ang lahat—laban ng masama at mabuti.

Si Cory Aquino sa kampanya.  Mula sa Bayan Ko!

Si Cory Aquino sa kampanya. Mula sa Bayan Ko!

Kwelang Cory.  Kuha ni Kim Komenich.

Kwelang Cory. Kuha ni Kim Komenich.

Si Pangulong Marcos. balit ng benda, binubuhat sa kampanya pero astig pa rin.  Mula sa Bayan Ko!

Si Pangulong Marcos. balit ng benda, binubuhat sa kampanya pero astig pa rin. Mula sa Bayan Ko!

At sa araw ng halalan, February 7, marami ang hindi nakaboto, nawala ang mga pangalan nila sa listahan.  May mga kaso ng pagbili ng boto sa halagang 50 pesos at tangkang pang-aagaw ng mga balota, nakuha pa ang ilan sa mga ito ng media sa dyaryo at telebisyon.

Para lang box-office hit sa takilya. Eksena sa halalan.  Mula sa Bayan Ko!

Para lang box-office hit sa takilya. Eksena sa halalan. Mula sa Bayan Ko!

Pagbili ng boto sa halagang Php 50 hanggang Php 100.  Mula sa Nine Letters.

Pagbili ng boto sa halagang Php 50 hanggang Php 100. Mula sa Nine Letters.

Pagtutok ng baril upang agawin ang balota.  Aktwal na kuha.  Mula sa Bayan Ko!

Pagtutok ng baril upang agawin ang balota. Aktwal na kuha. Mula sa Bayan Ko!

Karahasan sa Cavite Nuevo, Makato City.  Mula sa People Power:  The Filipino Experience.

Karahasan sa Cavite Nuevo, Makato City. Mula sa People Power: The Filipino Experience.

Namatay ang magsasakang NAMFREL volunteer na si Rodrigo Ponce ng Capiz, kabilang siya sa 15 NAMFREL volunteer na nagbuwis ng buhay sa halalan na ito.  Brutal din na tinugis at pinatay ang dating gobernador ng Antique na si Evelio Javier, na nagbabantay ng pagbilang ng boto para kay Cory ilang araw ang nakalipas.

Ang balo ni Gobernador Evelio Javier sa harap ng asawa, ang bayani ng Antique.  Mula sa Bayan Ko!

Ang balo ni Gobernador Evelio Javier sa harap ng asawa, ang bayani ng Antique. Mula sa Bayan Ko!

Bagama’t noong una naniniwala ang Pangulong Reagan na nagkaroon ng dayaan sa dalawang panig, isang komento na ikinagalit ng marami, sa huli nagpahayag din sila ng pagkilala sa panalo ni Cory.  Kung tutuusin, hindi na natin malalamang ang katotohanan kung sino ba ang totoong nanalo.

Si Reagan habang sinasabi na may posibilidad na nandadaya ang dalawang panig "both sides" noong halalang 1986.  Ngunit ito ay tinutulan naman ng mga US observers tulad nina Richard Lugar at John Kerry na sumama.  Mula sa A Dangerous Life.

Si Reagan habang sinasabi na may posibilidad na nandadaya ang dalawang panig “both sides” noong halalang 1986. Ngunit ito ay tinutulan naman ng mga US observers tulad nina Richard Lugar at John Kerry na sumama. Mula sa A Dangerous Life.

Ang NAMFREL count kung saan nanalo si Cory ay hindi naman kumpleto.  Ang COMELEC at Batasan count kung saan nanalo naman si Pangulong Marcos ay lubos na pinagdududahan.

Ang NAMFREL quick cound blackboard ay naroroon pa rin sa St. Benilde Gym sa La Salle Greenhills.  Kinunan ang larawan noong burol ni Tita Cory, August 2009.

Ang NAMFREL quick cound blackboard ay naroroon pa rin sa St. Benilde Gym sa La Salle Greenhills. Kinunan ang larawan noong burol ni Tita Cory, August 2009.

Pinangunahan ni Speaker Nicanor Yniguez ang pagbibilang ng boto sa Kongreso.  Mula sa Cory Magic.

Pinangunahan ni Speaker Nicanor Yniguez ang pagbibilang ng boto sa Kongreso. Mula sa Cory Magic.

Tatapusin ang lahat ng debate ng isang himagsikan sa apat na araw na iyon ng Pebrero.    Ang pagpapatawag ng snap election ang isa sa pinakamalaking pagkakamali ni Apo Marcos.  Ako po si Xiao Chua para sa Telebisyon ng Bayan and that was Xiao Time.

(Razon’s, UP-Ayala Technohub, 5 February 2013)

Mula sa Nine Letters.

Mula sa Nine Letters.

PANALANGIN PARA SA MALIGAYANG KAMATAYAN ni Cory Aquino, salin ni Xiao Chua

298633414_d7afdae514

PANALANGIN PARA SA MALIGAYANG KAMATAYAN

Prayer for a happy death

Corazon C. Aquino

Salin Mula sa Ingles ni Michael Charleston “Xiao” B. Chua

 

Makapangyarihang Bathala, maawaing Ama

Almighty God, most merciful Father

Tanging ikaw lamang ang nakaaalam ng panahon

You alone know the time

Tanging ikaw lamang ang nakaaalam ng oras

You alone know the hour

Tanging ikaw lamang ang nakaaalam ng sandali

You alone know the moment

Ng aking huling hininga

When I shall breathe my last.

Kaya naman, sa bawat araw po ako ay paalalahanan,

So, remind me each day, 

Lubos na mapagmahal na Ama

most loving Father

Na maging pinakamabuting ako.

To be the best that I can be.

Na maging mapagkumbaba at maging mabait,
To be humble, to be kind,

Marunong maghintay, nagpapakatotoo.
To be patient, to be true.

Na yakapin ang anumang mabuti,

To embrace what is good,

Na tanggihan ang masama,

To reject what is evil,

Na tanging Ikaw ang sambahin

To adore only You.

Sa pagdating ng huling sandali

When the final moment does come

Huwag Niyo pong pahintulutang magtagal ang pagluluksa ng aking mga mahal sa buhay
Let not my loved ones grieve for long.

Tulutan niyo pong kalingain nila ang isa’t isa

Let them comfort each other

At tulutan niyo pong malaman nila
And let them know

Ang dakilang kaligayahang

how much happiness

Idinulot nila sa aking buhay.
They brought into my life.

Tulutan niyo pong ipanalangin nila ako,

Let them pray for me,

Tulad ng patuloy kong pananalangin para sa kanila,

As I will continue to pray for them,

Sa pag-asang patuloy nila ipapanalangin

Hoping that they will always pray 

Ang isa’t isa.

for each other.

Hayaan niyo pong malaman nila na nang dahil sa kanila naisakatuparan

Let them know that they made possible

Ang unamang mabuting naialay ko sa daigdig.

Whatever good I offered to our world.

Tulutan niyo pong mapagtanto nila na ang aming paghihiwalay

And let them realize that our separation

Ay sa maikling panahon lamang

Is just for a short while

Bilang paghahanda sa aming muling pagkikita-kita sa kailanman.
As we prepare for our reunion in eternity.

Ama namin sa langit,

Our Father in heaven,

Tanging ikaw ang aking pag-asa.

You alone are my hope.

Tanging ikaw ang aking kaligtasan.
You alone are my salvation. 

Salamat sa iyong wagas na pagmamahal, Siya nawa.
Thank you for your unconditional love, Amen. 


Isinulat ng dating pangulo noong 2004, 

Isinalin noong  11 Nobyembre 2009.  

Ang tagasalin ay nagtuturo ng Kasaysayan sa Pamantasang De La Salle Maynila.

Pasasalamat kay G. Rafael Lopa ng Benigno S. Aquino, Jr. Foundation para sa ilang pagwawasto, 17 Disyembre 2009.

XIAOTIME, 25 January 2013: ANG MAKULAY NA BUHAY NI TITA CORY

Broadcast of Xiaotime news segment earlier, 25 January 2013, at News@1 of PTV 4, simulcast over Radyo ng Bayan DZRB 738 khz AM:

Si Cory ilang linggo matapos na maging pangulo ng Pilipinas, 1986

Si Cory ilang linggo matapos na maging pangulo ng Pilipinas, 1986

25 January 2013, Friday:  http://www.youtube.com/watch?v=YzTv_DPjVCg

Makasaysayang araw po, it’s Xiaotime!  80 years ago ngayong araw, January 25, 1933, isinilang sa Maynila si Corazon Aquino—Tita Cory, unang babaeng pangulo ng Pilipinas at itinuturing na isang Ina ng Demokrasya sa Pilipinas.  Kilala siya na may mahalagang bahagi sa pag-aalsang People Power sa EDSA na mapayapang nagpatalsik sa isang diktador noong 1986, isang halimbawa ng mapayapang pakikibaka na gagayahin sa buong mundo.

Si Cory Aquino at si Doy Laurel ang kandidato sa pagkapangulo at pangalawang pangulo na tumakbo laban kay Marcos noong snap elections at naupo matapos ang People Power, 1986.

Si Cory Aquino at si Doy Laurel ang kandidato sa pagkapangulo at pangalawang pangulo na tumakbo laban kay Marcos noong snap elections at naupo matapos ang People Power, 1986.

Subalit, ayon sa ilan, W.A. siya, o walang alam sa pamumuno.  Biro ng iba—Corazon, Si, Aqui, No!  Sa puso, meron, dito sa utak, wala.  Gayundin, wala naman daw siyang malaking papel sa People Power, nakinabang lang daw siya dito.  Nagtago daw siya sa Cebu sa takot na bumalik sa Maynila!  Liwanagin natin.  Paano masasabi na walang alam sa pamumuno si Tita Cory kung nanggaling siya sa dalawang pulitikal na angkan—ang mga Cojuangco ng Tarlac at ang mga Sumulong ng Rizal. Paano masasabi na wala siyang alam kung ang napakasalan niya noong 1954 sa murang edad na 21 ay ang itinuturing na isa sa pinakamagaling na pulitiko na nabuhay sa bansa—si Ninoy Aquino.

Ninoy Aquino.  Mula sa Ninoy and Cory Aquino Foundation.

Ninoy Aquino. Mula sa Ninoy and Cory Aquino Foundation.

Noong ikulong ng Rehimeng Marcos si Ninoy noong 1972, si Cory ang naging tagapag-ugnay ni Ninoy sa daigdig sa labas ng kulungan, nagpupuslit ng mga pahayag ng asawa para sa kanyang bayan. Si Cory din ang naging lakas ni Ninoy sa kanyang kalungkutan sa kulungan.  Nang maging martir si Ninoy, kahit na napakabribado niyang tao, isang mayamang tao, sinamahan niya ang bayan sa pakikibaka sa kalsada.

Pag-uwi ni Cory sa Pilipinas matapos ang pagkamartir ng kanyang asawa, August 1983.

Pag-uwi ni Cory sa Pilipinas matapos ang pagkamartir ng kanyang asawa, August 1983.  Mula sa Kasaysayan:  The Story of the Filipino People.

Ang pagbendisyon sa higit isang milyong lagda na humihiling sa pagtakbo sa pagkapangulo ni Cory Aquino, 1985.

Ang pagbendisyon sa higit isang milyong lagda na humihiling sa pagtakbo sa pagkapangulo ni Cory Aquino, 1985.

Sa kabila ng pag-aalinlangan, nang hilingin natin siya sa pamamagitan ng higit isang milyong lagda para lumaban kay Pangulong Marcos, nakinig siya sa ating pakiusap.  Upang ipantapat sa malakas na lalaking pulitiko, ang imahe ni Tita Cory, Mater Dolorosa, isang inang nagdurusa kasama ng bayan.

Ang imeheng pumatok sa bayan:  Mater Dolorosa na tulad ni Maria ang kalinisan.

Ang imeheng pumatok sa bayan: Mater Dolorosa na tulad ni Maria ang kalinisan.

Kumonsulta pa sa political consultancy firm na Sawyer Miller upang mas maging magaling na kandidato.  Ang galing niyang kumampanya.  Kung paano bang nalampasan niya ang siyam na kudeta at nanatiling popular sa bayan bilang pangulo ay kamangha-mangha sa isang sinasabing maybahay lamang.

Si Cory sa kampanya, 1986.

Si Cory sa kampanya, 1986.

Kaya naman sa paratang na wala siyang alam, isinagot niya, “I admit that I have had no experience in cheating, stealing, lying and assassinating political opponents.”  Sa paratang naman na noong People Power ay nagtago siya sa Cebu at walang malaking papel dito.  Matatandaan na nang tawagin ni Cardinal Sin at Butz Aquino ang bayan para saklolohan ang mga militar na kumalas sa rehimen noong February 22, 1986, isang linggo nang nagpapatawag si Tita Cory ng boykot ng mga produkto ng mga kumpanyang sumusuporta kay Pangulong Marcos.  Naapektuhan ang ekonomiya sa dami nang nagboykot kaya nang mangyari ang EDSA, naihanda na ni Tita Cory ang mamamayan sa People Power.

Si Cory at ang mga Pink Sisters.

Si Cory at ang mga Pink Sisters.

Gayundin, ng abutan ng EDSA sa Cebu, February 22, 1986, nagpasya siyang magpalipas na lamang ng gabi sa kumbento ng mga Pink Sisters at bumalik sa Maynila kinabukasan, nakasabay pa ng kanilang kotse ang mga tangke ng marines na tutungo sa EDSA!

Ang kotse nina Cory sa Maynila kasabay ng mga Marines na tutungo sa EDSA para pulbusin ang mga rebelde, February 23, 1986.  Mula sa Eggy Apostol Foundation.

Ang kotse nina Cory sa Maynila kasabay ng mga Marines na tutungo sa EDSA para pulbusin ang mga rebelde, February 23, 1986. Mula sa Eugenia Apostol Foundation.

At noong ika-apat na araw ng EDSA, sa kabila ng hindi pagsang-ayon ng kanyang mga tagapayo, tumungo siya sa bandang POEA, isang pangyayari na inilabas ng mga pahayagan kinabukasan.

Sinipi ng aklat ni Angela Stuart Santiago na Chronology of a Revolution ang Business Day article ng February 25, 1986, isang araw matapos ang pagpunta ni Cory sa EDSA.  Mula sa EDSA 25.

Sinipi ng aklat ni Angela Stuart Santiago na Chronology of a Revolution ang Business Day article ng February 25, 1986, isang araw matapos ang pagpunta ni Cory sa EDSA. Mula sa EDSA 25.

Oo nga’t ang bayani ng EDSA ay ang bayan, ang People Power ay Kapangyarihang Bayan, ngunit hindi makakaila, maging nang ilang mga nakausap ko na mga aktibista at progresibo na kung minsan ay hindi sumasang-ayon kay Tita Cory, na tunay siyang nag-ambag sa laban para sa demokrasya.

Ilang mga militanteng progresibo na kung minsan ay hindi sumasang-ayon kay Tita Cory ngunit nakiramay at naguna pa sa paglilibing sa kanya, August 5, 2009.  Mula sa Cory Magic.

Ilang mga militanteng progresibo na kung minsan ay hindi sumasang-ayon kay Tita Cory ngunit nakiramay at naguna pa sa paglilibing sa kanya, August 5, 2009. Mula sa Cory Magic.

Hindi man perpekto ang panguluhan niya, ginawa niya ang best niya bilang pangulo at nanatiling malinis ang kanyang pangalan bilang isang lider.

Si Cory Aquino nang magsalita sa Kongreso ng Estados Unidos ng Amerika noong September 1986.  Ayon sa Ispiker ng Kamara Tip O'Neill, ito raw ang pinakamagandang talumpati na narinig niya sa Kongreso.  Pinalakpakan siya doon ng ilang munto.  Naging dangal ng bayan sa ibang bansa ang ating pangulo.  Mula sa LIFE.

Si Cory Aquino nang magsalita sa Kongreso ng Estados Unidos ng Amerika noong September 1986. Ayon sa Ispiker ng Kamara Tip O’Neill, ito raw ang pinakamagandang talumpati na narinig niya sa Kongreso. Pinalakpakan siya doon ng ilang munto. Naging dangal ng bayan sa ibang bansa ang ating pangulo. Mula sa LIFE.

Happy 80th birthday Tita Cory, salamat at isa kayo sa aming lakas.  Ako po si Xiao Chua para sa Telebisyon ng Bayan, and that was Xiaotime.

(Pizza Hut Technohub, 24 January 2013)

Mula sa Bayan Ko!

Mula sa Bayan Ko!

THE KAPAMPANGAN POWER-COUPLE WHO ROCKED THE WORLD (For Cory Aquino’s 80th Birth Anniversary)

2975_499745056711499_34118169_n

This, my take and summary of Ninoy and Cory Aquino’s significance in our history, in the writing of which I gave my very best, was written at the request of The Juan D. Nepomuceno Center for Kapampangan Studies, Holy Angel University for inclusion in Singsing 6 (1):  204-207, edited by Robert Tantingco and published in 2012.  The issue of the Kapampangan cultural magazine had the theme “Bravehearts:  Kapampangan Rebels, Radicals & Renegades Who Changed Philippine History.” Posted in this website in commemoration of Cory Aquino’s 80th birth anniversary.

Ninoy and Cory during Ninoy's trial under Martial Law.

Ninoy and Cory during Ninoy’s trial under Martial Law.

“Well, I always say that Ninoy and I were able to bring the best in each other. And I think that’s all that’s necessary for a married couple. To try to bring out the best in each other.”

-Cory Aquino to Xiao Chua and classmates, 2003

Years after playing their part in a theatre called Philippine History, Ninoy and Cory Aquino are still the subject of debates in academic discussions and even facebook and twitter posts.  Considered icons of democracy and heroism, Ninoy and Cory are now the object of revisionist attempts to denigrate their contribution to our struggle for freedom, especially in the cyber world:  That Ninoy was a traditional politician, the same as Ferdinand Marcos, and that the two were actually very good friends to the end, fooling the country with their charade.  That Cory was a weakling, who hid herself in the safety of a Cebu convent during People Power, playing absolutely no part in it.  That the couple were non-heroes who actually destroyed the Marcos dictatorship which was the most democratic and peaceful time in Philippine history.

The milieu of the childhood of Benigno S. Aquino, Jr. (born 1932) and Corazon Sumulong Cojuangco (born 1933) was the Kapampangan Tarlac political and economic elite circles.  Both spoke Kapampangan and the two were actually childhood friends.  If what they say is true that to be Kapampangan is to be cocky, then Ninoy would be the quintessential Kapampangan.  It is not surprising that Cory’s first memory of Ninoy is this, “…Ninoy kept bragging he was a year ahead of me in school so I didn’t even bother to talk to him.”  His self-assuring attitude is rooted in his dear father’s infamy as a collaborator to the Japanese during the war.  He wanted to both clean the name of his father and to prove himself.  Kapampangan Local Historian Lino Dizon said that Ninoy’s family gave away their land in Concepcion, Tarlac to the peasants, and Frankie Sionil Jose claimed that in later life Ninoy told him of his plans to distribute Hacienda Luisita itself.

Ninoy and Cory with their parents Jose Sr. and  Demetria Cojuangco and Aurora Aquino during their wedding day, 11 October 1954.

Ninoy and Cory with their parents Jose Sr. and Demetria Cojuangco and Aurora Aquino during their wedding day, 11 October 1954.

His star rose fast, writing about a war at 17, brought down one of the greatest rebels in Philippine history, Luis Taruc at 22, and was holder of major posts in government as the youngest Mayor, Vice Governor, Governor and Senator in a span of about only 13 years!  His official biographer Nick Joaquin did not even hide the fact that he was a bragger and sweet talker, very much reflected in all video footage of his speeches, even up to the very last interviews he did before he was shot.  He was once bragging about his walky-talkies, Arab stallions, helicopters and his hacienda (not his, his wife’s) to foreign guests.  As local leader, he was indeed a traditional politician by many accounts:  a turncoat who used guns, goons and gold and who also worked with Kapampangan rebels to protect his interests.  Close friends suggest that Marcos and Ninoy were actually very good friends and that sometimes Ninoy would supply Marcos, his fraternity brod, ammunitions to win elections.  He was a charmer, who courted the prettiest ladies at that time like the actress Dorothy Jones (a.k.a. Nida Blanca) and Imelda Romualdez herself.

Ninoy, the public servant, with Cory and their children:  Ballsy, Pinky, Noynoy and Viel.  Photo by Dick Baldovino.

Ninoy, the public servant, with Cory and their children: Ballsy, Pinky, Noynoy and Viel. Photo by Dick Baldovino.

But this most ambitious politician, who aimed at the presidency in 1973, was humbled by his experiences in his seven years and seven-month detention at Fort Bonifacio as the very first political detainee when Martial Law was proclaimed, especially his one month solitary confinement in Fort Magsaysay where he claimed to have found God.  His source of strength was Cory and his family, who brought him his favorite Kapampangan food in prison.  He in turn would prepare for them chicken spread placed on toasted bread.  He loved to eat and this was evident with his size.  But Alvin Campomanes, who is doing his thesis on Ninoy said that the greatest evidence of Ninoy’s sincerity to fight Marcos, that they ceased being friends by Martial Law, was that he abandoned his love of food and fasted as a protest for 40 days.  He almost died in the attempt and this was definitely not a stunt.  He chose to suffer with the people and did all his best to fight for their freedom.

Ninoy during his hunger strike.  Dante Ambrosio and Xiao Chua Collection.

Ninoy during his hunger strike. Dante Ambrosio and Xiao Chua Collection.

After the three happiest years as a family man while in exile in Boston, Massachusetts, he returned to Manila on 21 August 1983 knowing he can do something about the worsening situation in his country.  Whether or not he still wanted to be president was beside the point; he willingly gave his life for the country.  When he died, People Power—which had started even in the seventies with the heroism and martyrdom of a few thousand freedom fighters, including Ninoy himself when he was still in prison—intensified with the participation of millions in the struggle that eventually brought down the dictatorship in two years.

Ninoy Aquino, the Man, the Hero.  Photo-montage by Philippine Daily Inquirer.

Ninoy Aquino, the Man, the Hero. Photo-montage by Philippine Daily Inquirer.

Cory, who used to be just by the side of her husband, took center stage, walking and talking in rallies.  Boy, she could talk.  And when it became apparent that Marcos was still strong and no opponent could actually beat him, she sacrificed her privacy and accepted the mantle of leadership of the opposition in the 1986 snap elections, even acquiring the services of the political consultancy group Sawyer Miller to improve her craft for the cause.  Protesting the fraudulent conduct of the elections and her defeat, she called for a boycott rally at the Luneta against the better judgment of her advisers who feared that the people would not come, but a million came.  According to Angela Stuart Santiago, if the EDSA Revolution did not happen, the government would still fall just because so many had stopped drinking Coke and San Miguel and had withdrawn their deposits from crony banks.  People Power happened because Cory’s call for peaceful civil disobedience which was going on for about a week already, prepared the people for full participation in People Power.  On the second day of the revolution, 22 February 1986, Cory insisted on returning to Manila from Cebu, being driven beside the tanks going to EDSA.  On the third day, she insisted on going to EDSA where she briefly stayed with the people near Ortigas-POEA, a fact documented by newspapers accounts the next day.  She didn’t have to be there because the people were already shouting her name, but she came nonetheless.  The peaceful change of regime that moved Filipinos to show their best qualities in four days and was inspired by this Kapampangan couple, was imitated by other peoples freeing themselves from dictatorships in the next quarter of a century, calling their movements “People Power.”

Cory of EDSA.

Cory of EDSA.

Cory heard Ninoy predict that the next president who came after Marcos would have a very difficult job handling the country.  It was like turning a broken car after using it.  Little did she realize that she would be the one.

Although her administration was marred by different crises, like the unfortunate Mendiola Massacre of 1987, the human rights violations of the post-Marcos Armed Forces who probably had a hang-over of their heyday, the nine coup attempts that rocked her administration, the power crisis, the 1990 Luzon earthquake and the 1991 Mt. Pinatubo eruption which buried the Kapampangan region, she should be credited for facilitating the difficult task of opening the democratic space which paved way for the development of cyberspace and the proliferation of different NGO and volunteer groups who are now hand-in-hand in helping the less fortunate.  She also made a strong front against military adventurists who wanted to grab power.  Two decades of decay cannot be overturned overnight and a lot people realized that although hers was not a perfect presidency, she did her best as president.  There was even a popular clamor for her to run again but she peacefully stepped down and passed the baton to her elected successor in 1992.  She continued to play an active role as Citizen Cory, promoting micro-finance among the poor and playing a key role in different protest movements during her post-presidency until she died in 2009.  She was no saint, and didn’t claim as such, but she was a staunch and true defender of the kind of democracy she knew and tried to stay personally incorrupt as a public official.  The world recognized and admired her for it.  The continued popularity and political stability in the presidency of their son Noynoy is a testament of how many Filipinos revere the memory of these two Kapampangans.

Citizen Cory never stopped defending the kind of democracy she knew.  With Jojo Binay, Noynoy Aquino, Tito Guingona and Rafael Lopa at Ayala Avenue.

Citizen Cory never stopped defending the kind of democracy she knew. With Jojo Binay, Noynoy Aquino, Tito Guingona and Rafael Lopa at Ayala Avenue.

Ninoy and Cory are two of the only few Filipino leaders known the world over.  With their place in history secured more so even in demystification, this Kapampangan power-couple will continue to inspire countless others to share the light of their candles as they did, and to do what they can when they know they can.

23 September 2012, Ayala Museum, 40th anniversary of the announcement of Martial Law

Cory and Ninoy during their 25th Wedding Anniversary.

Cory and Ninoy during their 25th Wedding Anniversary.