IT'S XIAOTIME!

Naglilingkod sa Diyos at sa Bayan sa pagtuturo ng Kasaysayan

Tag: noynoy

XIAO TIME, 6 August 2013: NANG ILIBING SI TITA CORY

Text of the broadcast of the news segment Xiao Time, the three-minute history documentaries at News@1 of PTV 4, simulcast over Radyo ng Bayan DZRB 738 khz AM:

Xiao Chua at Gobernador Ed Panlilio sa Luneta noong funeral march para kay Cory Aquino, 5 Agosto 2009.

Xiao Chua at Gobernador Ed Panlilio sa Luneta noong funeral march para kay Cory Aquino, 5 Agosto 2009.

6 August 2013, Tuesday:  http://www.youtube.com/watch?v=J-UIC6jUl8k

Makasaysayang araw po, it’s Xiaotime!  Apat na taon na ang nakalilipas, August 5, 2009, humimlay sa pagmamahal ng kanyang pamilya at mga kababayan ang unang inang pangulo ng Pilipinas, si Corazon Sumulong Cojuangco Aquino sa kanyang huling hantungan, 8:35 ng gabi, sa Manila Memorial Park.  Muling nakatabi ang kaisa-isang lalaking kanyang minahal, si Ninoy.

Hindi nagpapigil ang mga tao sa barikada sa Manila Memorial Park sa Sucat, gusto nila ihatid si Tita Cory hanggang sa huling sandali.  Mula sa Cory Magic:  Her People's Stories.

Hindi nagpapigil ang mga tao sa barikada sa Manila Memorial Park sa Sucat, gusto nila ihatid si Tita Cory hanggang sa huling sandali. Mula sa Cory Magic: Her People’s Stories.

Sina Viel, Kris, Pinky at Ballsy, mga anak na babae ni Tita Cory, habang namamaalam sa kanya.  Mula sa Cory Magic:  Her People's Stories.

Sina Viel, Kris, Pinky at Ballsy, mga anak na babae ni Tita Cory, habang namamaalam sa kanya. Mula sa Cory Magic: Her People’s Stories.

Si Noynoy habang humahalik sa kabaong ng kanyang ina sa huling pagkakataon.  Mula sa Cory Magic:  Her People's Stories.

Si Noynoy habang humahalik sa kabaong ng kanyang ina sa huling pagkakataon. Mula sa Cory Magic: Her People’s Stories.

Ang mga apo ni Tota Cory habang nagluluksa.  Mula sa Cory Magic:  Her People's Stories.

Ang mga apo ni Tota Cory habang nagluluksa. Mula sa Cory Magic: Her People’s Stories.

Si Boy Abunda sa likuran ng mga matitikas na mga heneral.  Mula sa Cory Magic:  Her People's Stories.

Si Boy Abunda sa likuran ng mga matitikas na mga heneral. Mula sa Cory Magic: Her People’s Stories.

Magkasama na sa kanilang puntod sa Manila Memorial Park sina Ninoy at Cory.

Magkasama na sa kanilang puntod sa Manila Memorial Park sina Ninoy at Cory.  Mula sa Paalam, Cory.

Noong umagang iyon, sa labas ng Katedral ng Maynila kung saan nagaganap ang huling misa para sa kanya, sa kabila ng ulan at kaunting baha, naroon ang bayan, ang mga usisero na gusto makakita ng artista tulad ni Piolo, ang mga nabigyan ng trabaho sa pagkamatay ng “Ina ng Bayan,” nagbebenta ng samu’t saring mga pins at t-shirt, ngunit mas marami ang naroon upang ipakita, hindi artista ang kanilang ipinunta doon kundi ang Tita Cory.  Alam ng bayan kung bakit sila nandoon.

Naroon kahit naulan.  Mula sa Cory Magic:  Her People's Stories.

Naroon kahit naulan. Mula sa Cory Magic: Her People’s Stories.

Ang mga nabigyan ni Tita Cory ng hanapbuhay noong araw na iyon.  Mula sa Cory Magic:  Her People's Stories.

Ang mga nabigyan ni Tita Cory ng hanapbuhay noong araw na iyon. Mula sa Cory Magic: Her People’s Stories.

Ina at anak na nagdadalamhati.  Mula sa Cory Magic:  Her People's Stories.

Ina at anak na nagdadalamhati. Mula sa Cory Magic: Her People’s Stories.

Ang mga batang sumisigaw ng Coree! Coree!  Kuha ni Christian Lucas Sangoyo.

Ang mga batang sumisigaw ng Coree! Coree! Kuha ni Christian Lucas Sangoyo.

Si Kerby Alvarez at ako habang nasa baha.  Mula sa Koleksyon ng Sinupan ng Aklatang Xiao Chua.

Si Kerby Alvarez at ako habang nasa baha. Mula sa Koleksyon ng Sinupan ng Aklatang Xiao Chua.

Sa wakas, narinig ng mga nasa labas ang pasasalamat ng anak niyang si Kris sa madla, hiniram pa ang mga kataga ng kanyang ama, “The Filipinos are worth it….  Paano po ba kami makakapagpasalamat sa inyong lahat sa effort ninyong pumila sa gitna ng matinding init at malakas na pagbuhos ng ulan para po masulyapan ang mommy namin, magbigay respeto at maipagdasal siya sa huling pagkakataon?”  Idinagdag pa niya na “Noy, ikaw at ako ang nasa posisyon para ipagpatuloy ang lahat ng kanilang nasimulan.”  Nagpalakpakan ang mga tao.  Sino ba ang mag-aakala na walang isang taon ang lilipas, si Noy, si Benigno Simeon Aquino, III, ay pangulo na ng bansang Pilipinas.

SI Kris Aquino habang ibinibigay ang kanyang eulogy para sa ina.  Mula sa Cory Magic:  Her People's Stories.

SI Kris Aquino habang ibinibigay ang kanyang eulogy para sa ina. Mula sa Cory Magic: Her People’s Stories.

Si Noynoy sa gitna ng pagmamahal at simpatiya ng kanyang bayan.  Mula sa Cory Magic:  Her People's Stories.

Si Noynoy sa gitna ng pagmamahal at simpatiya ng kanyang bayan. Mula sa Cory Magic: Her People’s Stories.

Sinabayan ng bayan sa labas ng katedral si Lea Salonga sa pag-awit ng “Bayan Ko,” bumuhos ang mga luha.  Dumating ang mga pulis at kinordonan ang kalsada.  Motorcade ang binalak ng pamilya, at sa loob ng sementeryo mas pribado ang paglilibing.  Ngunit hindi inasahan ang mga pangyayari, hindi inalintana ng mga tao ang mga pulis, binaklas ng bayan ang mga harang sa plaza, gustong ihatid ng libo-libong tao ang dating pangulo.  Ang itinakdang dalawang oras lamang na biyahe ay naging siyam na oras.

Bumuhos ang mga luha.  Mula sa Cory Magic:  Her People's Stories.

Bumuhos ang mga luha. Mula sa Cory Magic: Her People’s Stories.

Ang karo ni Tita Cory habang inilalagay sa trak na magdadala nito sa kanyang huling hantungan.  Mula sa Cory Magic:  Her People's Stories.

Ang karo ni Tita Cory habang inilalagay sa trak na magdadala nito sa kanyang huling hantungan. Mula sa Cory Magic: Her People’s Stories.

Ang bayan habang nagpupugay kay Cory sa pamamagitan ng Laban sign.

Ang bayan habang nagpupugay kay Cory sa pamamagitan ng Laban sign.

Lumabas sila para kay Cory.  Mula sa Cory Magic:  Her People's Stories.

Lumabas sila para kay Cory. Mula sa Cory Magic: Her People’s Stories.

Naulit ang People Power.  Mula sa Cory Magic:  Her People's Stories.

Naulit ang People Power. Mula sa Cory Magic: Her People’s Stories.

Mamang may dalang napakagandang larawan ni Tita Cory.

Mamang may dalang napakagandang larawan ni Tita Cory.

Ang larawan na iyon sa gitna ng mga tao.

Ang larawan na iyon sa gitna ng mga tao.

Si Kerby nang baklasin ng mga tao ang barikada.  Mula sa Koleksyon ng Sinupan ng Aklatang Xiao Chua.

Si Kerby nang baklasin ng mga tao ang barikada. Mula sa Koleksyon ng Sinupan ng Aklatang Xiao Chua.

Ang simula ng kalbaryo at kagitingan ng apat na honor guard na nagbantay sa kabaong ng walang galawan.  Sa kanilang pagtayo, binigyan nila ng malaking karangalan, hindi lamang ang kanilang dating commander-in-chief, kundi ang kanila ring mga uniporme.  Mula sa pinoyweekly.org.

Ang simula ng kalbaryo at kagitingan ng apat na honor guard na nagbantay sa kabaong ng walang galawan. Sa kanilang pagtayo, binigyan nila ng malaking karangalan, hindi lamang ang kanilang dating commander-in-chief, kundi ang kanila ring mga uniporme. Mula sa pinoyweekly.org.

Si Xiao Chua kasama ang mga honor guard mula sa iba't ibang mga sangay ng Sandatahang Lakas at ng pulisya na nagbigay parangal sa Pangulong Cory, kabilang na sina Navy Petty Officer 2 Edgardo Rodriguez, Army Pfc. Antonio Cadiente, Airman 2nd Class Gener Laguindan, at Police Officer 1 Danilo Malab, Jr. Mula sa Koleksyon ng Sinupan ng Aklatang Xiao Chua.

Si Xiao Chua kasama ang mga honor guard mula sa iba’t ibang mga sangay ng Sandatahang Lakas at ng pulisya na nagbigay parangal sa Pangulong Cory, kabilang na sina Navy Petty Officer 2 Edgardo Rodriguez, Army Pfc. Antonio Cadiente, Airman 2nd Class Gener Laguindan, at Police Officer 1 Danilo Malab, Jr. Mula sa Koleksyon ng Sinupan ng Aklatang Xiao Chua.

Naroon ako at nasaksihan ko sa mga mata ko at naramdaman ng puso ko ang dati ay nababasa ko lang sa mga libro, ang dalawang milyong magkakapatid na naghatid kay Ninoy sa kanyang huling hantungan noong 1983, ang dalawang milyon sa EDSA noong 1986, ang hindi magkakakilala ay nagbabatian ng Laban sign at nangngingitian.

Xiao Chua at Gobernador Ed Panlilio sa Luneta noong funeral march para kay Cory Aquino, 5 Agosto 2009.

Xiao Chua at Gobernador Ed Panlilio sa Luneta noong funeral march para kay Cory Aquino, 5 Agosto 2009.

Si Xiao Chua habang kinakapanayam ng RPN-9 sa Luneta noong libing ni Tita Cory, sinasabi niya 1983 ULIT!  Mula sa RPN-9.

Si Xiao Chua habang kinakapanayam ng RPN-9 sa Luneta noong libing ni Tita Cory, sinasabi niya 1983 ULIT! Mula sa RPN-9.

Sina Xiao Chua (may hawak na dyaryo sa may kaliwa) kasama sina Ayshia Kunting at Kerby Alvarez ng UP Lipunang Pangkasaysayan noong libing ni Pangulong Cory Aquino, 5 Agosto 2009 (Sa kagandahang loob ng Studio 23)

Sina Xiao Chua (may hawak na dyaryo sa may kaliwa) kasama si Kerby Alvarez ng UP Lipunang Pangkasaysayan noong libing ni Pangulong Cory Aquino, 5 Agosto 2009 (Sa kagandahang loob ng Studio 23)

Cory Aquino Funeral, August 5, 2009.

Cory Aquino Funeral, August 5, 2009.

Ninoy Aquino Funeral, August 31, 1983.

Ninoy Aquino Funeral, August 31, 1983.

Cory Aquino Funeral, August 5, 2009.

Cory Aquino Funeral, August 5, 2009.

Ninoy Aquino Funeral, August 31, 1983.

Ninoy Aquino Funeral, August 31, 1983.

Cory Aquino Funeral at the Luneta, August 5, 2009.

Cory Aquino Funeral at the Luneta, August 5, 2009.

Ninoy Aquino Funeral sa Luneta, August 31, 1983.

Ninoy Aquino Funeral sa Luneta, August 31, 1983.

Ang mga tao ay nagbabatian ng Laban Sign.  Mula sa Cory Magic:  Her People's Stories.

Ang mga tao ay nagbabatian ng Laban Sign. Mula sa Cory Magic: Her People’s Stories.

Isang batang nagla-Laban sign.  Kuha ni Julia Sombilon.

Isang batang nagla-Laban sign. Kuha ni Julia Sombilon.

Isang mamang nagla-Laban sign.  Kuha ni Camille Eva Marie Conde.

Isang mamang nagla-Laban sign.

Mga hindi mo kakilala babatiin ka ng Laban sign.  Kuha ni Xiao Chua.

Mga hindi mo kakilala babatiin ka ng Laban sign. Kuha ni Xiao Chua.

Mga hindi mo kakilala babatiin ka ng Laban sign.  Kuha ni Xiao Chua.

Mga hindi mo kakilala babatiin ka ng Laban sign. Kuha ni Xiao Chua.

Ang kokyot ng mga bata na ni hindi pa ipinapanganak noong presidente pa si Cory, na sumisigaw ng “Coree!  Coree!”  Nakararanas sila noon ng isang kakaibang leksyon sa kasaysayan.  Kung hindi minamahal ng bayan si Cory, hindi sila lalakad ng mahaba, magpapaulan, magluluksa ngunit nagpipiyesta rin ng sama-sama.  Ito pala yung pakiramdam na naramdaman ni Jim Paredes nang isatitik niya sa awitin, “Kay sarap palang maging Pilipino!”

Mga batang nakikiramay.  Kuha ni Christian Lucas Sangoyo.

Mga batang nakikiramay. Kuha ni Christian Lucas Sangoyo.

Mga magulang nagbibigay ng isang history lesson sa kanilang mga anak.  Mula sa Cory Magic:  Her People's Stories.

Mga magulang nagbibigay ng isang history lesson sa kanilang mga anak. Mula sa Cory Magic: Her People’s Stories.

Isang mukha ng pakiisa at pakikiramay.  Kuha ni Christian Lucas Sangoyo.

Isang mukha ng pakiisa at pakikiramay. Kuha ni Christian Lucas Sangoyo.

Kaysarap palang maging Pilipino.  Mula sa Cory Magic:  Her People's Stories.

Kaysarap palang maging Pilipino. Mula sa Cory Magic: Her People’s Stories.

Paaano mo sasabihing hindi minahal ng bayan?  Mula sa Cory Magic:  Her People's Stories.

Paaano mo sasabihing hindi minahal ng bayan? Mula sa Cory Magic: Her People’s Stories.

Inuulit ang kasaysayan.

Inuulit ang kasaysayan.

Si Cory sa gitna ng pagmamahal ng bayan.  Mula sa Cory Magic:  Her People's Stories.

Si Cory sa gitna ng pagmamahal ng bayan. Mula sa Cory Magic: Her People’s Stories.

Ang bayan at si Tita Cory.  Mula sa thecouchpotato.info.

Ang bayan at si Tita Cory. Mula sa thecouchpotato.info.

Ang pakikiramay ng bayan.

Ang pakikiramay ng bayan.

Si Tita Cory na nakabalot ng bandilang Pilipino.

Si Tita Cory na nakabalot ng bandilang Pilipino.

Naluha ako.  Lagi kong iniisip na ang Pilipino ay walang pakialam sa bansa.  Ngunit mali ako.  At tama pala si Ninoy at Cory sa kanilang pagtitiwala sa bayan.  Sa araw na iyon, inilabas muli ni Tita Cory ang pinamahusay sa mga Pilipino—kapatiran, kabutihang loob at pagmamahal sa bayan.  Ako po si Xiao Chua para sa Telebisyon ng Bayan and that was Xiao Time.

(Pook Amorsolo, UP Diliman, 27 July 2013)

XIAO TIME, 19 July 2013: KASAYSAYAN NG STATE OF THE NATION ADDRESS

Text of the broadcast of the news segment Xiao Time, the three-minute history documentaries at News@1 of PTV 4, simulcast over Radyo ng Bayan DZRB 738 khz AM:

The Congress during the State of the Nation Address of President Benigno Aquino, III.  Mula sa malacanang.gov.ph.  From malacanang.gov.ph.

The Congress during the State of the Nation Address of President Benigno Aquino, III. Mula sa malacanang.gov.ph. From malacanang.gov.ph.

19 July 2013, Friday:

Makasaysayang araw po, it’s Xiaotime!  Sa July 22, 2013, ibabahagi ni Pangulong Noynoy Aquino ang kanyang ika-apat na talumpati ukol sa kalagayan ng bansa o State of the Nation Address.  Noong 2009, isang pangunahing pahayagan ang naglathala ng isang artikulo ukol sa kasaysayan ng State of the Nation Address at sinabi nito na ang unang manipestasyon ng SONA ay ang tinawag nilang “State of the Katipunan Address” o SOKA na ibinahagi ni Supremo Andres Bonifacio bilang pangulo ng pamahalaang mapanghimagsik noong Tejeros Convention na umagaw sa kanyang puwesto noong March 22, 1897.  Lumaganap ang impormasyon na ito sa internet, tradisyunal na media at maging sa mga billboard sa paaralan.

Bonifacio speaking during the Tejeros Convention.  From Adarna Publishing, Inc.

Bonifacio speaking during the Tejeros Convention. From Adarna Publishing, Inc.

Source of SOKA.

Source of SOKA.

SOKA???  Kaloka.  Liban sa katunog ito ng SOCO, walang record na nagsuka, este, nagtalumpati si Bonifacio ukol sa kalagayan ng Katipunan sa kapulungan na iyon.  Salamat kay Undersecretary Manolo Quezon, tinama niya gamit ang mga historikal na batis sa kanyang mga sulatin ang kasaysayan ng napakahalagang taunang kaganapang ito.  Ang terminong “State of the Nation” ay hiniram sa ulat na “The State of the Union” na binibigkas ng Pangulo ng Estados Unidos ng Amerika sa kanyang kongreso.

Gus Abelgas, SOCOooooooooo!

Gus Abelgas, SOCOooooooooo!

Si Xiao Chua kasama sina Undersecretary Manuel Quezon, III (ikatlo mula sa kaliwa), kasama sina Dr. Evelyn Songco at Dr. Cesar Pobre, mga dating pangulo ng Kapisanang Pagkasaysayan ng Pilipinas, Tejeros Hall, AFP Commissioned Officers Club, Camp Aguinaldo, March 2011.  Mula sa Sinupan ng Aklatang Xiao Chua.

Si Xiao Chua kasama sina Undersecretary Manuel Quezon, III (ikatlo mula sa kaliwa), kasama sina Dr. Evelyn Songco at Dr. Cesar Pobre, mga dating pangulo ng Kapisanang Pagkasaysayan ng Pilipinas, Tejeros Hall, AFP Commissioned Officers Club, Camp Aguinaldo, March 2011. Mula sa Sinupan ng Aklatang Xiao Chua.

Franklin Roosevelt delivering one of his State of the Union Addresses. From gannett-cdn.com

Franklin Roosevelt delivering one of his State of the Union Addresses. From gannett-cdn.com

John F. Kennedy delivering his State of the Union Address. From advisorone.com

John F. Kennedy delivering his State of the Union Address. From advisorone.com

The Joint Session of Congress listening to Barack Obama's State of the Union Address. From whitehouse.gov.

The Joint Session of Congress listening to Barack Obama’s State of the Union Address. From whitehouse.gov.

Sa 1935 constitution nasasaad na isa sa tungkulin ng Pangulo ng Pilipinas  “from time to time” ay ang pagbibigay ng ulat ukol sa “State of the Nation,” at una itong isinakatuparan ni Pangulong Manuel Quezon noong November 25, 1935 sa harapan ng Pambansang Asembleya.  Tanging si Pangulong Elipidio Quirino lamang ang nag-SONA na wala sa kongreso.  Noong January 23, 1950, ang maysakit na Quirino ay iniradyo na lamang ang kanyang SONA sa kongreso mula sa John Hopkins Hospital sa Baltimore.

Fom gov.ph:  President Manuel L. Quezon delivers his 1940 message to the National Assembly in front of its Speaker Jose Yulo and United States High Commissioner Francis B. Sayre.

Fom gov.ph: President Manuel L. Quezon delivers his 1940 message to the National Assembly in front of its Speaker Jose Yulo and United States High Commissioner Francis B. Sayre.

From gov.ph:  President Roxas delivers his SONA in 1946.

From gov.ph: President Roxas delivers his SONA in 1946.

From tumblr.malacanang.gov.ph:  President Manuel Roxas, as he delivers his first State of the Nation Address, on June 3, 1946.

From tumblr.malacanang.gov.ph: President Manuel Roxas, as he delivers his first State of the Nation Address, on June 3, 1946.

From gov.ph:  President Quirino in 1949.

From gov.ph: President Quirino in 1949.

Sa Quirino habang nagso=SONA sa  ospital, mula sa gov.ph.

Sa Quirino habang nagso=SONA sa ospital, mula sa gov.ph.

Si Pangulong Ferdinand Marcos, liban sa may hawak na record na pinakamaraming SONA na naibigay—20, ang nagbigay rin ng pinakamahabang SONA noong 1969, 29,335 words, isang libro!

Isang librong SONA:  1969 (Mula sa Aklatan ng Sinupang Xiao Chua)

Isang librong SONA: 1969 (Mula sa Aklatan ng Sinupang Xiao Chua)

Noong January 26, 1970, nagkaroon ang malaking rally ang mga kabataan sa harapan mismo ng Kongreso at matapos na magtalumpati ang Pangulong Ferdinand Marcos, pinaulanan siya ng bato.  At dito nagkaroon tayo ng dalawang SONA, ang SONA ng pangulo at ang tinatawag na “SONA ng Bayan” na nagpapakita ng dalawang mukha ng bayan, ang mga tagumpay at kabiguan ng pamahalaan.

Ang mga binti ni Prop. Judy Taguiwalo at patuloy na hinampas ng mga awtoridad.  Mula sa Militant But Groovy.

Ang mga binti ni Prop. Judy Taguiwalo at patuloy na hinampas ng mga awtoridad. Mula sa Militant But Groovy.

Xiao Chua with UP ALYANSA, participating during the protests for the last SONA of President Gloria Macapagal-Arroyo, 2009.  Photo  by Marlon Cornelio.

Xiao Chua with UP ALYANSA, participating during the protests for the last SONA of President Gloria Macapagal-Arroyo, 2009. Photo by Marlon Cornelio.

Protests during the last SONA of President Gloria Macapagal-Arroyo.  Photo  by Marlon Cornelio.

Protests during the last SONA of President Gloria Macapagal-Arroyo. Photo by Marlon Cornelio.

Protests during the last SONA of President Gloria Macapagal-Arroyo.  Photo  by Marlon Cornelio.

Protests during the last SONA of President Gloria Macapagal-Arroyo. Photo by Marlon Cornelio.

Protests during the last SONA of President Gloria Macapagal-Arroyo.

Protests during the last SONA of President Gloria Macapagal-Arroyo.

Natigil ang SONA nang iproklama ni Marcos ang Martial Law noong 1972 at napalitan ito ng Ulat sa Bayan tuwing Thanksgiving Day o Anibersaryo ng Martial Law, September 21 hanggang ibalik niya muli ang praktis ng SONA noong 1978 at mula noon sa Batasang Pambansa na ito ginawa.

From gov.ph: President Ferdinand E. Marcos delivering the 1972 SONA in the Legislative Building in Manila (Ang huling SONA bago ang Batas Militar).

From gov.ph: President Ferdinand E. Marcos delivering the 1972 SONA in the Legislative Building in Manila (Ang huling SONA bago ang Batas Militar).

Si Pangulong Marcos bilang primer ministro ng bansa sa Batasang Pambansa.

Si Pangulong Marcos bilang primer ministro ng bansa sa Batasang Pambansa.

Si Pangulong Ferdinand Marcos sa kanyang SONA sa harapan ng Batasang Pambansa.  Mula sa The New Republic.

Si Pangulong Ferdinand Marcos sa kanyang SONA sa harapan ng Batasang Pambansa. Mula sa The New Republic.

Mahalaga ang unang SONA ng Pangulong Noynoy Aquino noong 2010 sapagkat ito ang unang SONA na ibinahagi halos sa Wikang Pambansa.  Sa wakas, may nakaisip na dapat nakikipag-usap ang pangulo hindi lamang sa iilang mga kongresista at mga diplomatiko kundi sa buong bayan.  Nasabi ng aking ina, ang sarap palang pakinggan ng SONA kapag naiintindihan mo.

PNoy's First SONA, 2010.

PNoy’s First SONA, 2010.

PNoy's First SONA, 2010.

PNoy’s First SONA, 2010.

Ang bansa ay parang isang relihiyon din, kailangan nito ng mga ritwal na nagpapaalala sa atin na nasa iisang bangka tayo, na isang bansa tayo anuman ang mangyari sa atin, at ang SONA ang okasyon na kung saan ang pangulo, bilang punong saserdote ng bansa, ay magsasalita. Ang lahat, magkakalaban man at magkakakampi, nagiging isa sa pakikinig.  Ako po si Xiao Chua para sa Telebisyon ng Bayan, and that was Xiaotime.

(Jollibee Philcoa, 11 July 2013)

Si Erap Estrada habang nagso-SONA.

Si Erap Estrada habang nagso-SONA.

Si Gloria Arroyo na tila isang punong saserdote na pinamumunuan ang isang ritwal ng bansa.

Si Gloria Arroyo na tila isang punong saserdote na pinamumunuan ang isang ritwal ng bansa.

Si Pnoy matapos ang kanyang SONA.

Si Pnoy matapos ang kanyang SONA.

BEYOND TRIVIA: The “Saysay” of the SONA

On the occasion of the fourth State of the Nation Address of President Benigno S. Aquino, III, I am reposting one of my columns, “Walking History,” that I made for the short-lived newspaper “Good Morning Philippines,” 25 July 2011, p. 8.  Special thanks to my editor Ms. Rita Gadi:

The Congress during the State of the Nation Address of President Benigno Aquino, III.

The Congress during the State of the Nation Address of President Benigno Aquino, III.  From Malacanang.gov.ph.

https://xiaochua.net/2013/07/21/xiao-time-19-july-2013-kasaysayan-ng-state-of-the-nation-address/

It’s SONA time once again!  And as a historian I am expected to give a SONA trivia.

A leading broadsheet published a short piece on the precursors of the State of the Nation Address (SONA) in 2009 saying that what is now known today as the State of the Katipunan (SOKA) address was supposedly delivered by the President of what must be considered as the First Filipino National Government, Andres Bonifacio, at the Tejeros Convention on 22 March 1897.  This was picked up by some magazines and also by Wikipedia and published it as trivia: the first manifestation of the SONA.

Source of SOKA.

Source of SOKA.

First, among historical circles, there was no such thing as the SOKA.  Aside from the funny connotation of the acronym that seems to be a joke, even sounding like a Gus Abelgas TV show, I checked the primary sources written by Artemio Ricarte and Santiago Alvarez and secondary sources crafted by Teodoro Agoncillo and Adrian Cristobal on the Tejeros Convention and found no mention of Bonifacio delivering a speech reviewing the accomplishments of his government from the establishment of the Kataastaasang Kagalang-galangang Katipunan ng mga Anak ng Bayan on 7 July 1892, to the outbreak of the revolution on August 1896. He supposedly also outlined the programs that he intended to launch.

Bonifacio speaking during the Tejeros Convention.  From Adarna Publishing, Inc.

Bonifacio speaking during the Tejeros Convention. From Adarna Publishing, Inc.

Gus Abelgas, SOCOooooooooo!

Gus Abelgas, SOCOooooooooo!

What was mentioned was a debate by the delegates and Bonifacio on the proposed replacement of the Katipunan revolutionary government with a more Western type government, to which Bonifacio conceded for as long as the decision of the majority will be respected.  His adherence to the democratic principles led to his replacement in an election that was rumored to be rigged from the start, and then a power struggle that ended to his and his brother Procopio’s execution in the hands of his own men.

More than trivia, this was the painful start of the Filipino Nation.  As always according to historian Dr. Zeus Salazar, it was a clash of the mentality of the elites and the bayan.  Bonifacio envisioned a country, Inang Bayan, based on Kapatiran of everyone, the elite and the bayan.  We are all Anak ng Bayan, and that Kalayaan can only be attained if there’s kaginhawaan and mabuting asal.  The elite did not totally accept this, wanting to adapt a different concept that they learned from Western schools:  The concept of Nación—republican democracy based on rights guaranteed by a written constitution, with emphasis on political freedom and power.  With the power struggle which characterized the birth of the nation, kapatiran lost to Western emphasis on power.  And since then, elite democracy became the order of the day in this country.

Since this concept of nation had no cultural basis, therefore it is, as Benedict Anderson puts it, an “imagined community,” the state needs symbols and rituals to bind the different peoples in the Philippines to this “imagined” nation.  Polish academic Krzysztof Gawlikowski likened the nation to a mythical being.  The nation is like a religion.  Like all Catholics can identify with the cross, we feel like we’re one country when we sing the national anthem and rally around one flag.

Krzysztof Gawlikowski

Krzysztof Gawlikowski

In our annual life as a nation, the State of the Nation Address is a very important ritual.  More than just watching for the wardrobe of the president and more new wardrobes from lady congressmen and socialites, or what new gimmicks or slogans will be employed to add to SONA’s entertainment value, this is the time of the year when the whole Filipino people, both the elite and the masses, listen intently to the president, the high priest of the nation, preside in the opening of congress and outline his achievements and plans.  For a time, admin fans and opposition are one in reflecting on the state of our nation, as ONE NATION.

Franklin Roosevelt delivering one of his State of the Union Address.  From gannett-cdn.com

Franklin Roosevelt delivering one of his State of the Union Addresses. From gannett-cdn.com

John F. Kennedy delivering his State of the Union Address.  From advisorone.com/

John F. Kennedy delivering his State of the Union Address. From advisorone.com.

The Joint Session of Congress listening to Barack Obama's State of the Union Address.  From whitehouse.gov.

The Joint Session of Congress listening to Barack Obama’s State of the Union Address. From whitehouse.gov.

The term “State of the Nation” was borrowed from “The State of the Union,” the report of the American President to his Congress.  On 16 June 1936, Commonwealth President Manuel Luis Quezon copied the practice and delivered “On The Country’s Conditions and Problems” to his congress.  But the precursor of what we now call “Ulat sa Bayan,” a more direct address to the people on the achievements of the Commonwealth government, was the much awaited address of President Quezon during the anniversaries of the establishment of the Philippine Commonwealth every 15 November.  In an earlier research, I found out that people gather around radio sets and listen to Quezon’s speeches which reflected the optimism of the early years, the hard realities of self governance and finally, the fears of the coming World War.  Quezon’s non-appearance to deliver his speech in 1938 also reflected the failing health of the president.

Fom gov.ph:  President Manuel L. Quezon delivers his 1940 message to the National Assembly in front of its Speaker Jose Yulo and United States High Commissioner Francis B. Sayre.

Fom gov.ph: President Manuel L. Quezon delivers his 1940 message to the National Assembly in front of its Speaker Jose Yulo and United States High Commissioner Francis B. Sayre.

Commonwealth Day in new Quezon City, November 15, 1940.  From the Manila Bulletin microfilm of the University of the Philippines Main Library.

Commonwealth Day in new Quezon City, November 15, 1940. From the Manila Bulletin microfilm of the University of the Philippines Main Library.

Commonwealth Day in new Quezon City, November 15, 1940.From the Manila Bulletin microfilm of the University of the Philippines Main Library.

Commonwealth Day in new Quezon City, November 15, 1940.From the Manila Bulletin microfilm of the University of the Philippines Main Library.

After the Americans returned our independence, President Manuel Roxas delivered to the first congress his “Message on the State of the Nation” on 27 January 1947.  According to presidential historian Manolo Quezon, this started the practice of the president’s message being called “State of the Nation” and being delivered January of every year until President Marcos declared Martial Law in 1972.  On 23 January 1950, with President Elpidio Quirino delivering his second speech to congress entitled “Address on the State of the Nation,” historian Quezon said that the SONA as we know it today “can be said to have firmly been established.”

From gov.ph:  President Roxas delivers his SONA in 1946.

From gov.ph: President Roxas delivers his SONA in 1946.

From tumblr.malacanang.gov.ph:  President Manuel Roxas, as he delivers his first State of the Nation Address, on June 3, 1946.

From tumblr.malacanang.gov.ph: President Manuel Roxas, as he delivers his first State of the Nation Address, on June 3, 1946.

From gov.ph:  President Quirino in 1949.

From gov.ph: President Quirino in 1949.

Xiao Chua with Undersecretary Manuel"Manolo" Quezon, III, 2005.  From the Archives of the Xiao Chua Library.

Xiao Chua with Undersecretary Manuel”Manolo” Quezon, III, 2005. From the Archives of the Xiao Chua Library.

The SONA on 26 January 1970 was one for the books.  It was opened by Fr. Pacifico Ortiz, S.J. who prayed for a nation at the brink of a revolution.  Outside the Old Congress Building at P. Burgos St. were hundreds of restless student demonstrators who, when President Fetrdinand Marcos and his wife Imelda went out of the steps of congress, threw stones at the first couple. Fabian Ver, their bodyguard showed supreme loyalty by covering them.  The battle between the police and the students continued to the night and for months to come.  This was one of the highlights of the First Quarter Storm, and also the beginning of the tale of two SONAs:  The official SONA, and what we now call the “SONA ng Bayan,” a demonstration to represent the supposed real sorry state of the nation.

Ang tinatayang 50,000 sa labas ng Kongreso, hinihintay si Pangulong Marcos na lumabas.  Mula kay Susan Quimpo.

Ang tinatayang 50,000 sa labas ng Kongreso, hinihintay si Pangulong Marcos na lumabas. Mula kay Susan Quimpo.

SONA 1970.  Mula sa Not On Our Watch.

SONA 1970. Mula sa Not On Our Watch.

Si Fabian Ver habang pinoprotektahan ang Pangulo.  Mula sa Delusions of a Dictator.

Si Fabian Ver habang pinoprotektahan ang Pangulo. Mula sa Delusions of a Dictator.

Ang mga binti ni Prop. Judy Taguiwalo at patuloy na hinampas ng mga awtoridad.  Mula sa Militant But Groovy.

Ang mga binti ni Prop. Judy Taguiwalo at patuloy na hinampas ng mga awtoridad. Mula sa Militant But Groovy.

Xiao Chua with UP ALYANSA, participating during the protests for the last SONA of President Gloria Macapagal-Arroyo, 2009.  Photo  by Marlon Cornelio.

Xiao Chua with UP ALYANSA, participating during the protests for the last SONA of President Gloria Macapagal-Arroyo, 2009. Photo by Marlon Cornelio.

Protests during the last SONA of President Gloria Macapagal-Arroyo.  Photo  by Marlon Cornelio.

Protests during the last SONA of President Gloria Macapagal-Arroyo. Photo by Marlon Cornelio.

Protests during the last SONA of President Gloria Macapagal-Arroyo.  Photo  by Marlon Cornelio.

Protests during the last SONA of President Gloria Macapagal-Arroyo. Photo by Marlon Cornelio.

Protests during the last SONA of President Gloria Macapagal-Arroyo.

Protests during the last SONA of President Gloria Macapagal-Arroyo.

The first SONA of President Benigno Aquino III last year was historic because, among other things, for the first time, some brilliant guy in his administration had a common sense realization that the SONA is not some speech intended for the diplomatic corps or CNN, but for the Filipino people.  Not even during the time of President Joseph Estrada when he used Taglish in his SONA, PNoy chose to speak almost entirely in the national language.

PNoy's First SONA, 2010.

PNoy’s First SONA, 2010.

PNoy's First SONA, 2010.

PNoy’s First SONA, 2010.

At last, after years of SONAs being delivered only to a Congress representing an elite democracy who can understand English, PNoy included the bayan as part of this important ritual of nationhood, wherein the real goal of it must be to finally lessen the gap between the haves and the have nots.  It was just a first step, a gesture, but a good first step nonetheless.  Now start playing the presidential march, “We say mabuhay…!”  It’s SONA time once again!

21 July 2011

 

XIAO TIME, 29 April 2013: ANG PAMANA NI SENADOR GERRY ROXAS

Broadcast of the news segment Xiao Time, the three-minute history documentaries at News@1 and News@6 of PTV 4, simulcast over Radyo ng Bayan DZRB 738 khz AM:

Senador Gerardo "Gerry" Roxas.  Obra Maestra ni Vicente Manansala.  Mula sa opisyal na bahay-dagitab ng Gerry Roxas Foundation.

Senador Gerardo “Gerry” Roxas. Obra Maestra ni Vicente Manansala. Mula sa opisyal na bahay-dagitab ng Gerry Roxas Foundation.

29 April 2013, Monday:  http://www.youtube.com/watch?v=9NuOApaibnY

Makasaysayang araw po, it’s Xiaotime!  31 years ago, April 19, 1982, sumakabilang-buhay si Gerardo Manuel Roxas de Leon.  Huh???  Who’s that Pokemón??? Siya po ay walang iba kundi ang dating senador Gerry Roxas.  Ikinalungkot ng bayan ang kanyang pagkawala.  Ama niya ang Pangulong Manuel Roxas ng Capiz at lolo niya sa ina ay isang ring dating Senador rin na si Ceferino de Leon ng Bulacan na miyembro ng Kongreso ng Malolos noong 1898.  Kumbaga, nasa lahi niya ang pagiging pulitiko.

Manuel at Trinidad Roxas, mga magulang ni Gerry.

Manuel at Trinidad Roxas, mga magulang ni Gerry.

Si Gerry kasama ang kanyang mga magulang at kapatid na si Ruby.  Mula kay Senador Jovito Salonga.

Si Gerry kasama ang kanyang mga magulang at kapatid na si Ruby. Mula kay Senador Jovito Salonga.

Aba!  Si Gerry ay nag-aral kapwa sa De La Salle College noong elementarya at sa Ateneo de Manila noong hayskul.  Ngunit, sa UP siya nag-abogasya at nakapasa sa bar noong 1949.  Noong 1955, nagpakasal sa isang babaeng nagmula sa isang prominenteng pamilyang Bisaya, si Judy Araneta at nagkaroon ng tatlong supling.

Ang pamilya Roxas mga 1970.  Mula kay Senador Jovito Salonga.

Ang pamilya Roxas mga 1970. Mula kay Senador Jovito Salonga.

Noong 1957, naging congressman ng Capiz at noong 1963, nagtamo ng pinakamaraming boto sa mga senador na nahalal sa halalang iyon.  Naging pangulo ng Partido Liberal at Minority Floor Leader at itinatanghal ng ilang beses sa Philippines Free Press bilang isa sa mga outstanding lawmakers.

Si Gerry bilang Floor Leader ng Senado.  Mula kay Senador Jovito Salonga.

Si Gerry bilang Floor Leader ng Senado. Mula kay Senador Jovito Salonga.

Si Gerry kasama ang mga kapwa senador Sergio "Serging" Osmena, Jr. at Benigno "Ninoy" Aquino, Jr.

Si Gerry kasama ang mga kapwa senador Sergio “Serging” Osmena, Jr. at Benigno “Ninoy” Aquino, Jr.

Si Gerrry Roxas (nasa gitna) nang mahalal na Pangulo ng Partido Liberal kasama si Pangulong DIosdado Macapagal (kaliwa).  Mula kay Senador Jovito Salonga.

Si Gerrry Roxas (nasa gitna) nang mahalal na Pangulo ng Partido Liberal kasama si Pangulong DIosdado Macapagal (kaliwa). Mula kay Senador Jovito Salonga.

Si Gerry Roxas, naging Pangulo ng Partido Liberal.

Si Gerry Roxas, naging Pangulo ng Partido Liberal.

Si Gerry pinaliligiran ng mga kapwa senador Jovito Salonga, Serging Osmena, Ninoy Aquino, at iba pa.  Mula kay Senador Jovito Salonga.

Si Gerry pinaliligiran ng mga kapwa senador Jovito Salonga, Serging Osmena, Ninoy Aquino, at iba pa. Mula kay Senador Jovito Salonga.

Si Gerry kasama si Jovy Salonga at Ninoy Aquino sa Senado.  Mula kay Senador Jovito Salonga.

Si Gerry kasama si Jovy Salonga at Ninoy Aquino sa Senado. Mula kay Senador Jovito Salonga.

Sa isang rali ng Partido Liberal--Ninoy, Gerry, Serging at Jovy.

Sa isang rali ng Partido Liberal–Ninoy, Gerry, Serging at Jovy.

Si Gerry sa tanggapan ni Senador Roy.

Si Gerry sa tanggapan ni Senador Roy.

Mula kay Senador Jovito Salonga.

Mula kay Senador Jovito Salonga.

Mula kay Senador Jovito Salonga.

Mula kay Senador Jovito Salonga.

Ngunit hindi siya naaalala ng maraming tao dahil sa kanyang katayuan sa buhay o sa posisyong tinanganan sa pamahalaan.  Naaalala natin ang isang senador na sugatang binubuhat mula sa pagbomba sa Plaza Miranda ngunit kahit naka-wheelchair at puro benda ay patuloy na nagtrabaho.

Ang rali ng Partido Liberal sa Plaza Miranda, August 21, 1971.

Ang rali ng Partido Liberal sa Plaza Miranda, August 21, 1971.

Ang sugatang si Gerry habng binubuhat.  Mula kay Senador Jovito Salonga.

Ang sugatang si Gerry habng binubuhat. Mula kay Senador Jovito Salonga.

Si Gerry habang binibisita ni Ninoy sa Hospital.  Mula sa Delusions of a Dictator.

Si Gerry habang binibisita ni Ninoy sa Hospital. Mula sa Delusions of a Dictator.

Si Gerry habang tinutulungang maupo sa kanyang wheelchair para mangampanya.  Mula kay Senador Jovito Salonga.

Si Gerry habang tinutulungang maupo sa kanyang wheelchair para mangampanya. Mula kay Senador Jovito Salonga.

Patuloy na nagtrabaho.  Mula kay Senador Jovito Salonga.

Patuloy na nagtrabaho. Mula kay Senador Jovito Salonga.

Naaalala natin ang isang pulitikong malakas din na kandidato sa pagkapangulo noong halalan noong 1973, ngunit handang magparaya sa mas popular na kapartidong si Ninoy Aquino para sa pagkakaisa ng lapian kung hindi lang naiproklama ang Batas Militar noong 1972.  Tila naalala natin siyang muli nang maulit ang kasaysayan at magparaya ang anak niyang si Mar Roxas kay Noynoy Aquino noong halalan ng 2010.

Si Ninoy at Gerry.  Mula kay Senador Jovito Salonga.

Si Ninoy at Gerry. Mula kay Senador Jovito Salonga.

Si Ninoy, Serging at Gerry.

Si Ninoy, Serging at Gerry.

Si Mar at si Noynoy, 2010.

Si Mar at si Noynoy, 2010.

Si Mar at si Noynoy, 2010.

Si Mar at si Noynoy, 2010.

Naaalala natin siya bilang senador na kasama ng iba pa niyang mga kapwa senador ay nagpalitratong hawak ang kandado ng kanilang ipinasarang kongreso, ngunit hindi tumigil sa pagtulong sa pagkontra sa diktadura.

Sina Senador Doy Laurel, Eva Kalaw, Ramon Mitra, Gerry Roxas at Jovito Salonga habang nagpapalitrato sa harapan ng kanilang nakakandadong kongreso.  Mula kay Gng. Judy Roxas.

Sina Senador Doy Laurel, Eva Kalaw, Ramon Mitra, Gerry Roxas at Jovito Salonga habang nagpapalitrato sa harapan ng kanilang nakakandadong kongreso. Mula kay Gng. Judy Roxas.

 

Naaalala natin ang maykayang pulitiko na hindi kinalimutan ang mga mahihirap na kabataan.  Noong 1958, kongresista pa lamang noon, sinumulan niya ang isang munting iskolarsyip program para sa mga mahihirap ngunit matatalinong estudyante ng kaniyang distrito.  Itinatag niya ang Roxas Educational Advancement Committee.

Si Gerry Roxas sa kanyang aklatan, may pagpapahalaga sa edukasyon ng kabataan. Mula kay Senador Jovito Salonga.

Si Gerry Roxas sa kanyang aklatan, may pagpapahalaga sa edukasyon ng kabataan. Mula kay Senador Jovito Salonga.

Dahil sa respeto na ibinigay sa kanya ng mga lider-estudyante sa panahon ng ideyalismo sa mga pamantasan, inudyok siya ng College Editors Guild of the Philippines at Secondary Schools Guild na magkaroon ng gawad sa kanyang pangalan na kikilala sa mga estudyanteng may natatanging pamumuno, kahusayan sa pag-aaral at pakikisangkot sa lipunan.  Noong 1966, isinilang ang Gerry Roxas Leadership Award na ipinamamahagi sa maraming paaralan sa Pilipinas, at sa sumunod na taon naman, ipinamahagi ang Gerry Roxas Scholarship Grant na magbibigay tulong pinansyal sa mga nararapat bigyan ng pagkakataon makapagkolehiyo sa mga nagtamo ng gawad.

Mula sa Gerry Roxas Foundation

Mula sa Gerry Roxas Foundation

31 Noong 1966, isinilang ang Gerry ... paaralan sa Pilipinas

Mula sa Gerry Roxas Foundation.

Ang Gerry Roxas Foundation noon at ngayon.  Mula sa Gerry Roxas Foundation.

Hanggang ngayon, naaalala natin ang diwa ni Gerry sa daan-daang mga Gerry Roxas awardees na binigyang inspirasyon ng halimbawa at integridad ng isang taga-Capiz na naglingkod sa buong bansa.  Ako po si Xiao Chua para sa Telebisyon ng Bayan, and that was Xiaotime.

(Pook Amorsolo, UP Diliman, 20 April 2013)