IT'S XIAOTIME!

Naglilingkod sa Diyos at sa Bayan sa pagtuturo ng Kasaysayan

XIAOTIME, 5 November 2012: CESAR CLIMACO, Isang Makulay na Personalidad sa Ating Makabagong Kasaysayan

Broadcast of Xiaotime news segment yesterday, 5 November 2012, at News@1 and News@6 of PTV 4, simulcast over Radyo ng Bayan DZRB 738 khz AM:

Mayor Cesar Climaco, kuha ni Carl Kuntze.

5 November 2012, Monday:  http://www.youtube.com/watch?v=4YxTr7vnO6s&feature=plcp

Makasaysayang araw po, it’s Xiaotime!  Alay po ang episode na ito sa isang bagong History organization sa Western Mindanao State University sa Zamboanga City, ang Histourists.   Sana huwag kayong magpaawat sa pagtataguyod ng kasaysayan!  Tungkol sa bayan ninyo ang episode na ito.  Ngayon, wala nang hindi nakakakilala kay Jesse Manalastas Robredo, ang malinis at simpleng dating Secretary ng Department of Interior and Local Government na nag-angat sa Naga upang maging isa sa mga pinakamaunlad na lungsod sa Pilipinas habang nagwawalis mismo ng kalsada at naglalaro ng basketball kasama ng mga kabataan.  Para sa kanyang “new brand of leadership that privileges accountability, transparency, effective city management and governance” ginawaran siya ng Ateneo de Zamboanga University noong 2008 ng Mayor Cesar Climaco Award.  Cesar Cortez Climaco, huh??? Who’s that Pokemón???  Siya ang maituturing na Jesse Robredo ng kanyang panahon.   Si Cesar ay isinilang noong 1916 at nagtapos ng pag-aabogasya sa Unibersidad ng Pilipinas bago magsimula ang digmaan.  Habang nag-aaral, umekstra rin na naging janitor ng Court of Appeals.  Unang inatasang maging mayor ng Zamboanga City noong 1951 at nahalal ng maraming beses sa iba’t ibang panahon.  Sumama siya sa Operation Brotherhood ng Jaycees at tumulong sa mga sinasalanta ng Digmaang Vietnam, naging Komisyunado rin siya ng Customs.  Nang ipataw ang Batas Militar noong 1972, nagpatapon ng Amerika at sinabi niya na hindi magpapagupit hangga’t hindi nagtatapos ang diktadurang Marcos, ala Macario Sakay!  Bumalik sa Pilipinas noong 1976 at nagbalik bilang alkalde ng Zamboanga noong 1980.  Hindi suhol kundi kendi ang bigay niya sa mga bata na sasalubungin siya habang sakay ng kanyang motorsiklo.  Laging isinisigaw at kinakanta ng mga bata ang kanyang pangalan.  Naging maganda rin ang pakikitungo niya sa mga kapatid nating Muslim.  Ngunit tinuligsa niya kawalang aksyon ng mga pulis at militar, may scorecard siya sa labas ng City Hall ng mga hindi nalulutas na krimen at siya mismo ang rumeresponde sa mga mararahas na pangyayari, tinatakot ang mga siga, dinidis-armahan ang mga pulis na natutulog on duty.  Pero ayaw niyang magdala ng baril at at mga bodyguard.  Sa kabila ng pagiging kritiko niya kay Marcos, naaanyayahan pa siya sa Palasyo sapagkat napapatawa niya ang presidente.  Ngunit noong mapaslang ang kaibigan niyang si Ninoy Aquino, nagpatayo siya ng monumento sa pader para dito na may nakalagay na si Ninoy ay pinaslang sa ilalim ng panguluhan ni Ferdinand E. Marcos—Son of Batac (SOB).

Monumento ni Ninoy Aquino na itinatag ni Mayor Cesar Climaco, mula sa mga koleksyon ng larawan ni John L. Shinn, III ng LA Zamboanga Times.

28 years ago sa susunod na linggo, Nobyembre 14, 1984, bago rumisponde sa isang sunog, nakita niya ang ilang kabaong sa isang punerarya at sinabing, “Ireserba niyo ang isa para sa akin.”  Sa pook ng sunog, pauwi na si Climaco at sumakay na ng kanyang motorsiklo nang bigla na lamang siyang binaril.

Si Cesar Climaco sa loob ng kanyang kabaong, mula sa mga koleksyon ng larawan ni John L. Shinn, III ng LA Zamboanga Times.

Namatay si Cesar Climaco na naglilingkod sa bayan, inilibing na bayani ng kanyang mga kababayan.  Sana hindi natin makalimutan si Cesar Climaco, bayani na, cool pa.  “Ai si Cesar, ai si Cesar, ai si Cesar Climaco, maskin byeho pero macho, ai si Cesar Climaco!”  Ako po si Xiao Chua para sa Telebisyon ng Bayan, and that was Xiaotime.

(North Conserve, DLSU Manila, 29 October 2012)

Nilibing na bayani sa Mayor Climaco, mula sa mga koleksyon ng larawan ni John L. Shinn, III ng LA Zamboanga Times.

 

XIAOTIME, 2 November 2012: ANG PAGBITAY KAY HERMANO PULE

Broadcast of Xiaotime news segment last Friday, 2 November 2012, at News@1 and News@6 of PTV 4, simulcast over Radyo ng Bayan DZRB 738 khz AM:

Apolinario de la Cruz a.k.a. Hermano Pule, larawan sa kagandahang loob ni G. Ryan Palad

2 November 2012, Friday:  http://www.youtube.com/watch?v=4GCg7HOks04&feature=plcp

Makasaysayang araw po, it’s Xiaotime!  Alay po ang episode na ito kay G. Ryan Palad, Direktor ng GSIS Museum at ng Tayabas Studies Center.  171 years ago sa Linggo, November 4, 1841, binitay ng mga Espanyol ang relihiyosong si Apolinario de la Cruz a.k.a Hermano Pule.  Paano nangyari ito?  Si Hermano Pule ay isang lay brother ng Ospital ng San Juan de Dios na nagpakita ng kagustuhan na maging isang pari.

Ospital ng San Juan de Dios sa loob ng Intramuros, ngayon ay nasa sayt ng Lyceum of the Philippines.

Hindi siya pinahintulutan at tinanggal pa sa ospital.  Kaya noong 1832, itinatag niya ang Cofradia de San José, isang “kapatiran” na indio lang ang puwedeng sumali.  Karamihan ng mga kasapi nito ay mga magsasaka at naging alternatibo sa relihiyong Espanyol, na madalas mang-api sa kanila.  Mula sa headquarters nito sa Bundok Banahaw, nagkaroon sila ng malawak na ng kasapian sa Tayabas, Laguna at Batangas.  Sa paglakas ng samahan napraning ang mga Espanyol sa kabila ng paghiling niya na kilalanin ng pamahalaan at simbahan ang kanyang kasapian sa tulong ng Espanyol na ipinanganak sa Pilipinas na si Domingo Roxas, ang nagtatag ng Roxas y Cia na ngayon ay Ayala Corporation.

Domingo Roxas

Itong si Domingo ay isang pasaway na creole, sinuportahan ang Andres Novales Revolt at sila ni Pule ang dalawa sa unang nagsulong ng nasyunalismo sa Pilipinas, nauna pa kay Rizal!  Ang chaplain o capellan ni Hermano Pule ay pari din ni Roxas!  Noong Oktubre 1841, sinalakay ng mga Espanyol ang Cofradia.  Inipon ni Pule ang apat na libong mga kasapi sa Alitao at matagumpay na nakipaglaban sa mga Espanyol, ngunit nang dumating ang mga reinforcements na Espanyol, walang awa nilang minasaker ang mga matatanda, mga babae at mga bata na kasama nila Pule.  Nahuli si Pule sa Barrio Guibanga at hinatulang mamatay sa Casa Tribunal ng Tayabas.

Casa Tribunal ng Tayabas, pinaglitisan kay Hermano Pule.

Matapos siyang barilin sa edad na 26, ang katawan niya ay kinwarter o pinaghati-hati, inilagay sa mga kawayan at ibinandera sa mga lugar na madaling makita upang maging warning sa mga nag-iisip na mag-alsa.

Quartering, paghahati-hati ng katawan. Paglalarawan ng ginawa sa mga pinuno ng Basi Revolt noong 1807 na ipininta ni Esteban Pichay Villanueva, ngayon ay nakasabit sa Pambansang Sinupan ng Sining ng Pambansang Museo ng Pilipinas.

Nakulong naman si Domingo Roxas dahil sa pag-aalsa ni Pule at noong 1843 sumalakay naman ang rehimiyentong Tayabas sa Fort Santiago, sinasabing may kinalaman din siya dito.  Ang kaibigan ni Pule na si Domingo Roxas ay namatay sa Fort Santiago noong 1843, hindi na inabutan ang perdon na naihingi para sa kanya sa Espanya ng kanyang panganay na anak na si Doña Margarita Roxas de Ayala.  Ilang bagay ang ipinapakita sa atin ng pag-aalsa ni Hermano Pule:  Hindi natulog ang mga Pilipino sa dilim ng 333 years na pananakop ng mga Espanyol, isa lang ang pag-aalsa ni Pule sa kulang-kulang 200 pag-aalsa na naganap.  At sa ating mga pakikibaka para sa kalayaan, magmula sa pag-aalsa ng mga babaylan sa Visayas, pag-aalsa ni Pule, sa Katipunan, at sa Rebolusyong EDSA, hindi nawawala ang ating ugaliu na kumapit sa Maykapal upang ipaglaban ang ating bayan.  Ako po si Xiao Chua para sa Telebisyon ng Bayan, and that was Xiaotime.

(Andrew Hall, DLSU Manila, 25 October 2012)