06 | March | 2013 | IT'S XIAOTIME!

March 6, 2013

XIAOTIME, 6 March 2013: MAKULAY NA LAKBAY-ARAL SA TARLAC (Tarlac World History Tour)

Broadcast of Xiaotime news segment earlier, 6 March 2013, at News@1 and News@6 of PTV 4, simulcast over Radyo ng Bayan DZRB 738 khz AM:

Ang arqueta na nagtataglay ng sinasabing isang piraso ng kahoy na nagmula sa mismong krus na pinagkamatayan ng ating Mahal na Panginoong Hesukristo na nakalagak ngayon sa Monasterio de Tarlac.

6 March 2013, Wednesday: http://www.youtube.com/watch?v=-BBxGjsSfdo

Makasaysayang araw po, it’s Xiaotime! Sa subject na World History, kaiba sa mga iba pang mga subject sa paaralan, ang hirap umisip ng lakbay-aral para dito. Hindi naman tayo puwedeng basta-basta tumungo lahat sa mga Pyramid sa Ehipto, o sa Great Wall of China!

Ang Lalawigan ng Tarlac

Mayroon akong mungkahi. Isang konseptong aking nilkha para sa World History na pupuntahan ang isang lalawigan na hindi gaanong naiisip sa mga lakbay-aral na ito—Ang lalawigan ng Tarlac! Ito ang tinatawag kong “Tarlac World History Tour: The Philippines and the World.”

Aquino Center, Tarlac City.

First stop: Ang Aquino Center sa San Miguel, Tarlac City. Narito ang ilang mahahalagang memorabilia nina Ninoy at Cory Aquino, ang mag-asawang naging inspirasyon ng People Power sa bansa noong 1986, kabilang na ang kanyang mga diary sa kulungan, at ang replica ng kulungang ito, at ang duguang damit na suot niya nang siya ay mamartir.

Pahina ng diary ni Ninoy sa kulungan na nakabukas sa unang araw ng kanyang hunger strike. Panginoon ko, tanging si Cory lamang daw ang nakakaintindi ng sulat niya. Kuha ni Xiao Chua, sa kagandahang loob ng Aquino Center.

Ang replica ng kulungan ni Ninoy sa Fort Bonifacio sa loob ng Aquino Center. Cool. Kuha ni Xiao Chua, sa kagandahang loob ng Aquino Center.

Duguang white safari suit ni Ninoy nang siya ay mamartir noong August 21, 1983.

Dito maaaring maikwento ang lugar ng ating People Power sa hanay ng mga kilusan para sa demokrasya sa daigdig, isang modelo nang matagumpay na mapayapang pagtatanggal sa isang diktadura na ginagaya hanggang ngayon ng ibang bansa. Ang paggalang na ito ay makikita sa mga magagandang state gifts na ibinibigay noon sa Pangulong Cory ng iba’t ibang pinuno sa daigdig.

Ang tanda ng pagbibigay galang ng mga pinuno ng daigdig kay Cory: Paggawad sa kanya ng order of chrysanthemum. Kuha ni Karen Lacsamana-Carrera, manager ng Aquino Center.

Kimona na inihandog kay Cory Aquino.

Ang Martin Luther King, Jr. Non-Violent Peace prize na iginawad kay Cory Aquino ng balo ng martir na si Coretta Scott-King. Kuha ni Karen Lacsamana-Carrera, manager ng Aquino Center.

Kamakailan lamang, bumisita ang mga kaguruan ng Miriam College sa pamumuno ni Dr. Victoria Apuan sa Aquino Center at nagpakuha ng retrato kasama ang lakbay-guro nilang si Xiao Chua, ang manager ng Aquino Center na si Karen Carrera, at ang dalawang bagong mga monumento nina Ninoy at Cory.

Second Stop: Ang Tarlac Eco-Tourism Park. Sa napakagandang pasyalan at simbahan na ito sa itaas ng isang bundok sa San José, Tarlac na ipinatayo ng yumaong gobernador ng Tarlac José “Aping” Yap makikita ang isang estatwa ni Hesukristo na katulad ng makikita sa Rio de Janeiro, at isang Monasterio na pinangangalagaan ng Servants of the Risen Christ kung saan maaaring masilayan at mahawakan ang arqueta na nagtataglay ng isa raw bahagi ng tunay na krus kung saan namatay ang mahal na Panginoon.

Monasterio de Tarlac sa tuktok ng isang bundok sa San Jose, Tarlac. Kuha ng mga estudyante ni Xiao.

Ang tanawin mula sa Monasterio. Kuha ng mga estudyante ni Xiao.

Yumaong Congressman Jose “Aping” V. Yap.

Ang Kapilya ng Banal na Krus kung saan matatagpuan ang arqueta na nagtataglay ng diumano’y bahagi ng orihinal na krus ni Kristo.

Si Xiao Chua habang nagdidiskurso ukol sa pagkamatay ni Hesukristo sa harapan ng altar ng kapilya ng banal na krus, July 6, 2011.

Larawan ng lalagyan ng bahagi ng sinasabing orihinal na krus ni Kristo na nasa loob ng arqueta. Mula kay Virgilio “Ver” Buan.

Kuha ng mga estudyante ni Xiao, July 6, 2011.

Ang tanging Vatican-approved relic ng krus na nasa Asya na ipinaubaya sa atin ng isang nagsasarang monasteryo sa Alemanya noong 2005. Dito maaaring talakayin ang halaga ng krus at ng mga holy relics na ito sa kasaysayan ng paglago Kristiyanismo, paano napadpad ang Katolisismo sa Pilipinas, at ang lugar natin bilang tanging Katolikong bansa sa Asya.

Ang Capas National Shrine na gumugunita sa Death March noong Abril 1942. Kuha ng mga estudyante ni Xiao.

Third Stop, Capas National Shrine, kung saan nagtapos ang 100 kilometrong kalbaryo ng mga sundalong Pilipino-Amerikano noong Abril 1942 na tinawag na “Death March.” Dito sa Camp O’Donnell, maaaring ituro na sa kabila ng pagkasawing ito naipakita ang kabayanihan ng mga gerilyerong Pinoy na sa huli ay nagtagumpay din laban sa mga Hapones at nakapag-ambag sa buong pagwawagi ng digmaang Pasipiko.

Larawan ng pagsuko sa Bataan na sinundan ng pagpapalakad ng isandaang kilometro sa mga sundalong Pilipino-Amerikano, ang Death March.

Ang dustang kalagayan ng mga sundalong Pilipino-Amerikano sa concentration camp ng mga Hapones sa Kampo O’Donnell, Capas, Tarlac. Kumalat ang mga sakit dahil sa masikip na pinagkakasya sila sa mga barracks. Mula sa Pambansang Sinupan ng Sining ng Pambansang Museo ng Pilipinas.

Ang mahabang prusisyon ng mga namamatay sa Kampo O’Donnell, mas matindi pa kaysa sa Death March.

Ang mga pangalan ng mga lumaban noong digmaan ay nakaukit sa itim na mga bato sa paligid ng malaking monumento. Nahanap ang mga pangalan sa pananaliksik ni Dr. Ricardo Trota Jose. Kuha ni Xiao Chua

Makikita sa paligid ng mataas na monumento ang pangalan ng mga Pilipinong lumaban sa digmaan. Ang mga lakbay-aral ay isang lehitimong gawain na pinahihintulutan dahil alam naman natin na ang edukasyon ay hindi dapat magtapos sa apat na sulok ng klasrum, lalo na kung ito ay responsableng ginagawa.

Ang mga estudyante ni Xiao Chua sa De La Salle University sa plaza ng Lungsod ng Tarlac, July 6. 2011.

Hindi naman makatwiran na tuluyang ipagbawal ito dahil itinataguyod din nito ang kabuhayan ng dulot ng lokal na turismo, at iilan lamang naman na malungkot na insidente ng aksidente ang nangyari. Hindi ba’t hindi naman kailangan sunugin ang buong bahay kung inanay lang naman ang isang bahagi nito? Ako po si Xiao Chua para sa Telebisyon ng Bayan, and that was Xiaotime.

2 Comments

March 6, 2013

XIAOTIME, 5 March 2013: ANG PAGTINDIG SA ALAPAAP (Ang Labanan sa Bud Daho)

Broadcast of Xiaotime news segment yesterday, 5 March 2013, at News@1 and News@6 of PTV 4, simulcast over Radyo ng Bayan DZRB 738 khz AM:

Larawan ng mga Amerikano na ipinagmamalaki ang kanilang tagumpay sa pagtindig ng mga Tausug sa Bud Daho, Jolo, Sulu, Abril 1906. Pansinin ang bangkay ng babae na nakapagitna sa lahat ng ito. Mula sa morolandhistory.com.

5 March 2013, Tuesday: https://www.youtube.com/watch?v=d81bC_b83o0

Makasaysayang araw po, it’s Xiaotime! 107 years ago ngayong araw, March 5, 1906, naganap ang pagtinding sa mga alapaap sa Bundok o Bud Daho sa Jolo. Ano ang kahalagahan ng labanang ito? Nang sakupin ng mga Amerikano ang mga Mindanao, nakipagkasundo ang mga sultan sa kanila. Hindi payag dito si Datu Uti, datu ng mga Tausug, kaya ginawa nila ang ginagawa ng mga sinaunang Pilipino kapag nais na layuan ang kolonisasyon, nag-ilihan o namundok.

Bud Daho. Mula sa Phivolcs.

Bud Daho.

Pinili nilang ipagpatuloy na mamuhay ng normal kasama ang mga mga bata, matatanda, lalaki at babae sa crater ng Bud Daho. Ibig sabihin, sila ay hindi kampo militar at sila ay namumuhay ng mapayapa. Ngunit noong araw na iyon ng 1906, sa utos ni Heneral Leonard Wood, sila ay pinalibutan, inakyat, at nilusob ng mga Amerikano sa ilalim ng isang Koronel Duncan na may 800 mga opisyal at tauhan.

Heneral Leonard Wood: “I don’t have a wooden heart.”

Habang pinapaulanan ng mga Amerikanong mortar at mga machine gun, matapang na lumaban ang mga Tausug gamit ang kanilang mga patalim. Ayon sa isang tala, sa 1,000 lalaki, babae, matanda, at batang Tausug, 994 ang namatay, 6 ang sugatan. Naku! Nagtira pa!

Dramatisasyon ng mga patay na Morong Tausug sa Bud Daho. Mula sa Memories of a Forgotten War.

Mula sa Memories of a Forgotten War.

Mga sundalong Amerikano sa tuktok ng Bud Daho. Mula sa morolandhistory.com.

Di makaget-over ang mga koya. Anim na linggo matapos ang labanan, inipon ng mga Amerikanong ito ang mga bungo at inihilera sa isa’t isa. Mula sa morolandhistory.com.

Matapos iulat ang tagumpay ng kanyang misyon sa Kalihim Pandigma ng Estados Unidos, si Heneral Wood at mga kasama ay kagyat na nakatanggap ng papuri mula sa Pangulong Theodore Roosevelt dahil sa kanilang “most gallant and soldierly feat in a way that confers added credit on the American Army.”

Theodore “Teddy Bear” Roosevelt

Pabatid ng Pangulo ng Estados Unidos Theodore Roosevelt matapos ang Labanan sa Bud Daho.

Ngunit hindi lahat ay sumang-ayon. Isang kongresistang Amerikano, si John Sharp Williams ang nagbasa ng isang tula na nagsasalaysay at kumokondena sa masaker habang ang popular na manunulat ng Adventures of Tom Sawyer at ng Huckleberry Finn na si Mark Twain, isang tunay na kaibigan ng mga Pilipino, ang sarkastikong nagsabi, “The enemy numbered six hundred-including women and children-and we abolished them utterly, leaving not even a baby alive to cry for its dead mother. This is incomparably the greatest victory that was ever achieved by the Christian soldiers of the United States.”

Rep. John Sharp Williams ng Mississippi.

Samuel Langhorne Clemens a.k.a. Mark Twain.

Higit pa sa masaker, mas tamang tawagin Labanan sa Bud Daho, o Pagtindig sa Alapaap ang ginawa ng mga Tausug sapagkat matapang silang lumaban. Mauulit ito sa Labanan sa Bud Bagsak noong 1913, na siyang huling labanan noong Philippine-American War.

Bud Bagsak

Labanan sa Bud Bagsak, 1913. Mula sa Filipino Heritage.

Ang tawag ng mga dayuhan sa hindi sumusukong paglaban ng mga Muslim hanggang mamatay ay Juramentado o pag-aamok. Mas tamang tawagin ito sa kanilang konsepto, ang sabil o pagsasakripisyo para sa lupang tinubuan. Ang katapangan ng mga Muslim, kahit mga kampilan lamang ang dala, ay hindi makayanan ng mga ripleng Amerikanong tatlong bala lamang kada minuto ang kayang iputok. Ang nabaril na Moro ay maaari pa ring makapagsaksak. Kaya naisip nila na imbentuhin ang kalibre cuarenta y singko.

Juramentado o Nagsasabil?

Calibre .45 1911 model. Mula sa Wikipedia.

Mapalad ang bayan na may mga taong handing ialay ang kanilang buhay upang ipagtanggol ang kanilang kalayaan. Ako po si Xiao Chua para sa Telebisyon ng Bayan, and that was Xiaotime.

(SM North EDSA, 23 February 2013)

March 6, 2013

XIAOTIME, 4 March 2013: HINDI RAW TOTOO ANG HOLOCAUST

Broadcast of Xiaotime news segment last Monday, 4 March 2013, at News@1 and News@6 of PTV 4, simulcast over Radyo ng Bayan DZRB 738 khz AM:

Ang mass pit ng napakaraming Hudyo na pinatay at namatay sa Bergen-Belsen noong 1945. Kuha ni Rodger Bergen para sa LIFE.

4 March 2013, Monday: https://www.youtube.com/watch?v=UyiRQ6YRo48

Makasaysayang araw po, it’s Xiaotime! 19 years ago ngayong araw, March 4, 1994, hindi sinunod ni Pangulong Fidel V. Ramos ang rekomendasyon ng Movie and Television Review and Classification Board o MTRCB at ng Chairperson nito na si Henrietta Mendez at iniutos na pahintulutan ang pagpapalabas ng pelikulang Oscar-Winning na Schindler’s List ng walang putol.

Heherson Alvarez, Manoling Morato, at si Henrietta Mendez matapos sabunin si Butch Francisco sa telebisyon. Mula sa Philippine Star.

Poster ng Schiendler’s List

Nais putulin ng MTRCB ang mga eksena na nagpapakita ng paghuhubad ng mga Alemang Nazi sa mga biktimang Hudyo na ipapasok sa mga gas chambers. Ang Schindler’s List ay isang pelikula na nilikha ni Steven Spielberg ukol sa isang tusong Aleman na negosyante na si Oskar Schiendler na nagtungo sa Poland upang magbukas ng isang pagawaan ng military equipment.

Liam Neeson bilang si Oskar Schiendler.

Ang aktwal na Oskar Schiendler.

Dahil kasapi ng Nazi Party ng mga Aleman na sumakop sa Poland noong Ikalawang Digmaang Pangdaigdig, nasulsulan niya ang mga opisyales nito upang hayaan na manatili sa kanyang ang mahigit isanlibong mga Hudyo na nais nang dalhin ng mga kasama niyang Nazi sa mga death camps. Ang mga pangalan sa kanyang listahan ay nailigtas niya mula sa tiyak na kamatayan at itinuring siyang isang bayani ng mga Hudyo dahil dito.

Ang listahan ni Schiendler.

Panahon ito ng 1940s, kung saan ipinatupad sa Alemanya o Germany at sa mga nasakop nitong mga bansa ang tinatawag na final solution to the Jewish Question, ang pagligpit sa buong lahing Hudyo na itinuturing ni Adolf Hitler na salot na mga pesteng umagaw sa kayamanan ng Europa mula sa kanila at nagpahirap sa mga mamamayan doon. Ito ay napagpasyahan sa Wannsee Conference sa Berlin noong January 20, 1942 at ipinatupad sa napakaraming mga concentration camps na katulad ng Bergen-Belsen at sa walong espesyalisadong death camps tulad ng Auschwitz-Birkenau sa Poland sa pamamagitan ng mahirap na trabaho, paggutom, pagbaril at ang mas matipid at mas maramihang paraan, ang pagpatay sa pamamagitan ng gas chambers.

Ang pinagdausan ng Wannsee Conference sa labas ng Berlin.

“Ang hanapbuhay ang nagpapalaya sa isang tao.” Ang salubong ng Auschwitz sa mga bihag na Hudyo.

Pagbaril sa mga Hudyo.

Maramihang pagbaril sa mga Hudyo. Ang pinal na kalutasan sa suliraning Hudyo.

Gas Chamber sa Auschwitz.

Incinerator ng mga patay na katawan sa Aushwitz.

Ang tawag dito ay ang Holocaust o Shoah. Sa lahat-lahat, anim na milyong hudyo ang namatay. Isang milyong iba pang mga pasaway sa Nazi, mga may kapansanan, mga bading, at mga Saksi ni Jehovah. Isa sa mga ito, si Anne Frank, isang 15-taong batang bahagi ng isa sa dalawang pamilyang Hudyo na naitago sa isang likurang bahay sa Amsterdam. Isinulat niya ang kanyang mga karanasan sa isang diary bago sila nahuli, pinaghiwa-hiwalay at nangamatay sa mga kampo sa gutom ilang araw lamang bago mapalaya ang mga kampo.

Anne Frank

Ang Achterhuis (sikretong annex sa likurang bahay), ang tinaguan ng mga Frank at iba pang Hudyo.

Ang Talaarawan ni Anne

Mga dahon ng talaarawan ni Anne Frank na nagtataglay ng kanyang aktwal na sulat kamay.

Ngunit, ilang mga historyador ang nagsasabi ngayon na hindi nangyari ang Holocaust. Ang tawag dito ay Holocaust Denial. Ayon sa kilusang ito: Hindi polisiya ng pamahalaan ng Alemanya ang pagpatay sa mga Hudyo, namatay lamang sila sa gutom at sakit, eksaherado ang mga bilang ng namatay, at ang diary ni Anne Frank ay peke.

Ang notoryus na bukana ng Auschwitz-Birkenau kung saan tumitigil ang mga tren na may dalang Hudyo.

Pinaghiwa-hiwalay ang mga Hudyo sa dalawang grupo, ang mga pahihirapan sa trabaho at ang mga diretso sa gas chambers.

Ang dustang kalagayan ng mga Hudyo sa kanilang tulugan.

Isang grupo ng Hudyo na babarilin diretso sa hukay.

Mga dating gwardya ng kampo ang siyang pinag-ipon ng mga bangkay matapos ang digmaan.

Ito ay sa kabila ng napakaraming historikal na ebidensya na nagsasabing nangyari nga ang lahat ng iyon. Pwede pala iyon? Tandaan, ang kasaysayan ay pulitika din kaya maging mapanuri sa perspektiba. Hindi ninyo namamalayan, dito sa atin, bigla na lamang may magsabi atin, hindi pala nangyari ang lagim ng Batas Militar. Ako po si Xiao Chua para sa Telebisyon ng Bayan, and that was Xiaotime.

(St. Joseph’s Hall, DLSU Manila, 26 February 2013)

Ang mga Hudyo sa loob ng concentrations camps noong Shoah.

Mga detenido sa kampo militar ng Batas Militar, ABC back to B or proceed to D–Aguinaldo, Bicutan, Crame back to Bonifacio or proceed to Death.